%0 Journal Article %T شمایل‌نگاری مذهبی قاجار در سایة تأثیرات فرهنگ غرب (نمونة مطالعاتی: قاب آینة زیرلاکی، اثر محمداسماعیل نقاش‌باشی اصفهانی) %J نشریه هنرهای زیبا: هنرهای تجسمی %I دانشگاه تهران دانشکدگان هنرهای زیبا %Z 2228-6039 %A عزیزی, حسن %A بهارلو, علیرضا %D 2022 %\ 05/22/2022 %V 27 %N 1 %P 93-102 %! شمایل‌نگاری مذهبی قاجار در سایة تأثیرات فرهنگ غرب (نمونة مطالعاتی: قاب آینة زیرلاکی، اثر محمداسماعیل نقاش‌باشی اصفهانی) %K قاجار %K شمایل‌نگاری مذهبی %K زیرلاکی %K تأثیر غرب %K قاب‌آینه %K محمداسماعیل اصفهانی %R 10.22059/jfava.2021.323094.666694 %X اقتباس از دستاوردهای تمدن غرب، از ویژگی‌های بارز هنر قاجار است که تقریبا در همة عرصه‌های هنری نمود دارد. دامنة نفوذ هنر و فرهنگ غرب گاه به حدی بوده که حتی بر نحوة خلق آثار مذهبی و عامیانه در رسانه‌های گوناگون، علی‌الخصوص آثار لاکی، تأثیر گذاشته و آرایه‌ها و ساختارهایی از این فضای غیربومی را در مضامین آشنای بومی تلفیق کرده است. در عصر قاجار هنر لاکی‌کاری با تحول بی‌سابقه‌ای نسبت به گذشته روبرو شد و مضامین مختلفی در آن رواج پیدا کرد که شمایل‌نگاری مذهبی نمونه‌ای از این دست بود. قاب‌آینة زیرلاکیِ محفوظ در موزة بِرن سوئیس، با موضوع مذهبیِ شمایل حضرت علی‌ع و حسنین‌ع، اثر محمد اسماعیل نقاش‌باشی اصفهانی که در سال 1288هـ.ق. خلق شده، مصداقی است از مواجهه با پدیدة فرنگی‌سازی و بازنمود و پیاده‌سازی آن در یک چارچوب مرسوم سنّتی. این پژوهش به روش توصیفی – تحلیلی و با هدف بازخوانی و تحلیل عناصر هنری غرب در یک قاب‌آینة قاجاری مذهبی، در سه سطح انجام گرفته که عبارتند از ساختار بصری، درون‌مایه و محتوا، و تأثیرات بومی و غیربومی. نتایج مطالعة حاضر حاصل نشان از حضور چند مؤلفة غیربومیِ اقتباس‌شده از غرب دارد که مهم‌ترین آنها شامل ساختار ماندورلا، محجَر و آرایه‌های وام‌گرفته از سبک روکوکو است. %U https://jfava.ut.ac.ir/article_83198_86675340657c1609e579752bb44896a2.pdf