TY - JOUR ID - 73213 TI - واکاوی لایه‌های معنایی در نگاره‌های فالنامه نسخه طهماسبی با رویکرد آیکونولوژی JO - نشریه هنرهای زیبا: هنرهای تجسمی JA - JFAVA LA - fa SN - 2228-6039 AU - اخوانی, سعید AU - محمودی, فتانه AD - دانشگاه مازندران AD - عضو هیئت علمی دانشکده هنر و معماری دانشگاه مازندران Y1 - 2019 PY - 2019 VL - 24 IS - 3 SP - 51 EP - 64 KW - نگارگری KW - مکتب قزوین KW - فالنامه طهماسبی (پراکنده) KW - نقد هنری KW - آیکونولوژی DO - 10.22059/jfava.2018.242037.665741 N2 - فالنامه‌های مصور دوره صفوی از چند جنبه دارای اهمیت فراوانی هستند. با توجه به این­که فالنامه از نخستین نسخ موجود مکتب قزوین به شمار می­رود، نگاره­های آن از جنبه­ی سبک­شناختی دارای ارزش مطالعاتی بسیاری است. اهمیت دیگر آن به ارتباط بینامتنی نگاره­ها با متون چندگانه­ی عصر خویش که شکل­دهنده­ی مضامینی مختلف در یک راستای مشخص است، بازمی‌گردد و دیگر این­که هنر نگارگری برخلاف کارکرد معمولش در سنت کتاب­آرایی و تصویرسازی متون ادبی، این بار در کارکردی متفاوت ظاهرشده است. بدین ترتیب نگاره­های فالنامه به لحاظ معنامندی، از ساختاری چندلایه تشکیل‌شده‌اند. مسئله این است که چه لایه­های معنایی آشکار و پنهانی در نگاره­های فالنامه‌های عصر صفوی حضور دارند؟ در این مقاله تلاش شده است تا با روش توصیفی-تحلیلی، نگاره­های فالنامه نسخه طهماسبی (پراکنده) طبق الگوی آیکونولوژی، خوانش و در مراحل سه­گانه­ی آن مورد تحلیل قرار بگیرد. نتیجه این پژوهش نشان داد که وجود مضامین دینی و قرآنی و همچنین فراوانی این مضامین نسبت به دیگر مضامین در نگاره­های فالنامه طهماسبی (پراکنده) در جهت ایجاد این تلقی بوده که فالنامه کتابی منطبق بر سنت استخاره و در نتیجه از نظر شرع بدون اشکال است و در کنار آن نیز دیگر باورها از طریق مضامین غیردینی نگاره­ها فرصت حیات یافته­اند. UR - https://jfava.ut.ac.ir/article_73213.html L1 - https://jfava.ut.ac.ir/article_73213_5c52539c86104410fd8ba7089b800b2f.pdf ER -