TY - JOUR ID - 76341 TI - نقوش مهری و توپی‌های گچی ته آجری درتزئینات رباط شرف JO - نشریه هنرهای زیبا: هنرهای تجسمی JA - JFAVA LA - fa SN - 2228-6039 AU - شیخی, علیرضا AU - آدینه, علی AD - دانشکده هنرهای کاربردی دانشگاه هنر تهران AD - دانشجوی دکتری مرمت ابنیه تاریخی دانشگاه هنر اصفهان Y1 - 2020 PY - 2020 VL - 25 IS - 1 SP - 87 EP - 98 KW - نقوش مهری KW - توپی گچی ته آجری KW - دوره سلجوقی KW - رباط شرف DO - 10.22059/jfava.2019.255786.665916 N2 -  بندکشی تزیینی در فاصله دو سر آجرها عموماً با ملاط گچ و قالب؛ جهت نقش­اندازی بر روی آن از حدود قرن چهارم هجری انجام شده و به توپی­های ته آجری، توپی­های بند آجری، کوربند، بندکشی تراشیده در بندهای افقی، سوراخ گیری­های تزیینی و نقوش مهری شناخته می­شود. رباط شرف، یکی از بناهای شاخص دوره سلجوقی از لحاظ تزیینات آجری چنان است که از آن به موزه آجرکاری ایران یاد می­شود. هدف تحقیق، تحلیل تنوع تزیینات گچی موسوم به مهرهای تزیینی یا توپی­های ته آجری در فضاهای مختلف بنای مذکور است. پرسش پژوهش این است که اشکال نقوش توپی ته آجری در رباط شرف چیست و چگونه گسترش یافته­اند؟ روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده و جمع­آوری داده­ها با استفاده از منابع کتابخانه­ای و مطالعات میدانی صورت گرفته است. یافته­ها نشان می­دهد نقوش مهری رباط شرف، تنوعی چشمگیر دارد. تعداد هفده نقش در جاهای مختلف رباط شناسایی و مستند شد که از این میان یازده نقش هندسی و شش نقش، گیاهی است. نقوش هندسی بر پایه اشکال هندسی و برخی از نقش­مایه­های کهن ایران همچون چلیپا چهار و سه شاخه بوده و نقوش گیاهی تداوم نقوش گل نیلوفر و برگ کنگر دوره ساسانی است. UR - https://jfava.ut.ac.ir/article_76341.html L1 - https://jfava.ut.ac.ir/article_76341_6e3d8cd2343096045ef2415bc0ca9305.pdf ER -