Reflection of Simurgh (Phoenix) Pattern in Islamic Art Pottery of Iran

Document Type : Research Paper

Author

Assistant Professor of Islamic Archaeology, Department of Archaeology, Faculty of Human Sciences, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran

Abstract

 
Abstract
The subject matter of this paper is study of the Simurgh pattern's reflection in Islamic potteries and tiles of Iran. Author intends relying on some historic and literary principles as well as identification of drawing characteristics and symbolic concepts of Simurgh, detect the cause of difference between Islamic Simurgh and Sassanid Simurgh. In addition, he aimed at tracing of probable use of this motif in Islamic period before invasion of Mongols to Iran in 13th century A.D. It is clear that, identification of factors related to use of Simurgh pattern as well as its drawing characteristics and its symbolic concepts in Islamic potteries and tiles can help us for brighten important part of Islamic decorations aspects and offering real interpretations of this motif. In this way, characteristics of several examples of potteries wares and tiles with Simurgh pattern belonging to different technique and different Islamic periods in some Iranian or foreign museums have surveyed. The most important factors in this study is making and decorating characteristics such as patterns drawing and coloring as well as using and meaning factors. We can say one of reasons involving ambiguity of Simurgh characteristics in Persia art especially in Islamic period is multiplicity of effective factors including of pre-Islamic Persian myths, Sufism and literary concepts as well as characteristics of similar birds as Kuknos, Angha, and Homa. Origin of this ambiguity come backs to Sassanid art that famous pattern of Simurgh (combine of animal and bird) has low similarity with Simurgh in Islamic art (combine of 30 birds). One of possibilities may propose for remove this ambiguity is existence of two kind of Simurgh design in Sassanid period, one of them is in shape of dog-faced and another is in shape of eagle. Probably dog-faced Simurgh was a kind of the Sassanid insigne (similar to dragoon for Chinese emperors) whiles Avestan Simurgh was a big bird similar to eagle. In another words, Sassanid eagle-shaped Simurgh is the evolved kind of eagle. It is necessary to remind that eagle was symbol of Bahram in Pre-Islamic period of Iran and therefore had great sanctity. Naturally, part of this ambiguity derived of translated name of Avestan Senmurv to Simurgh word (30 birds) in new Persian language in Islamic period and has used for high Sufism concepts. Therefore, differences between Islamic Simurgh and Sassanid Simurgh became more and more. Towards this important matter as well as different inspire resources, Simurgh motif has different patterns of drawings especially in parts of tail and head. Toward the results, in case of using Simurgh pattern in Islamic pottery of Iran we can recognize two different periods including before and after Mongols invasion to Iran. In before Mongols invasion Simurgh pattern has applied with influence of eagle-shaped Sassanid Simurgh alongside Indian phoenix and after Mongols invasion has applied with influence of Chinesephoenix. Also regardless of irrefragable influence of Chinesephoenix, Iranian artists have drawn Simurgh approximately different of its Chinesekind with inspiration of Iranian literature and myths alongside with mysticism meanings and their innovations.  
 

Keywords


 
فهرست منابع:
آژند، یعقوب(1380)، تاثیر عناصر و نقشمایه‌های چینی در هنر ایران، مجلة هنرهای زیبا، دانشکدة هنرهای زیبای دانشگاه تهران، شمارة 9، صص ؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟.
پوپ، آرتور اپهام(1380)، با همکاری فیلیپس آکرمن و اریک شرودر، شاهکارهایهنرایران، اقتباس و نگارش: پرویز ناتل خانلری، انتشارات علمی و فرهنگی، تهران.
پور داوود، ابراهیم(1374)، یشتها، انتشارات طهوری، تهران.
پورنامداریان، تقی(1374)، دیدار با سیمرغ: هفت مقاله در عرفان و شعر و اندیشة عطار، مقالة 2: «سیمرغ و جبرئیل»، پژوهشگاه علوم انسانی، تهران.
ثروتیان، بهروز(1352)، فرهنگاصطلاحاتوتعریفاتنفایسالفنون، موسسه تاریخ و فرهنگ ایران، تبریز.
تریگیر، مری(1383)، هنر چین، ترجمه فرزانه طاهری، انتشارات فرهنگستان هنر، تهران.
توحیدی، فایق(1379)، فن و هنر سفالگری، انتشارات سمت، تهران.
جمعی از نویسندگان(۱۳۶۳)، تاریخ ایران از اسلام تا سلاجقه، از سلسله تحقیقات ایرانشناسی دانشگاه کمبریج، نشر امیرکبیر، تهران.
خزایی، محمد(1386)، تأویل نقوش نمادین طاووس و سیمرغ در بناهای عصر صفوی، فرهنگ و هنر«هنرهای تجسمی»، تیر ، شماره 26، صص؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟.
خواجوی کرمانی(1329)، ابوالعطا کمال الدین محمود، سام‌نامه، به تصحیح و مقابلة اردشیر بن شاهی، بمبئی.
دهخدا، علی اکبر(1377)، لغتنامه، ج 6، انتشارات دانشگاه تهران، تهران.
دیماند، موریس اسون(1383)، راهنمای صنایع اسلامی، ترجمة عبدالله فریار، انتشارات علمی و فرهنگی، تهران.
ژیران، فلیکس(1375)، فرهنگاساطیرآشوروبابل، ترجمة ابوالقاسم اسماعیلپور، فکر روز، تهران.
سجادی، سید جعفر(1370)، فرهنگ اصطلاحات و تعبیرات عرفانی، انتشارات طهوری، تهران.
سهروردی، یحیی بن حبش(1380)، مجموعه مصنّفات شیخ اشراق، ج 3، تصحیح سیدحسین نصر، انتشارات علوم انسانی و مطالعات فرهنگی،  تهران.
شایسته فر، مهناز(1387)، نقش‏مایه‏های تزیینی‏ سفالینه‏های دورة ایلخانیان‏ موزة ایران باستان، کتاب ماه هنر، شمارة 119، صص ؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟.
شوالیه، ژان و گربران، آلن(1388)، فرهنگنمادها، ترجمة سودابه فضایلی، انتشارات جیهون، تهران.
عطار، محمدبن‌ابراهیم(1356)، مصیبت نامه، چاپ نورانی وصال، تهران.
کامبخش‌فرد، سیف الله(1383)، سفال و سفالگری در ایران(از ابتدای نوسنگی تا دوران معاصر)، انتشارات ققنوس، تهران.
کریستی، آنتونی(1373)،اساطیرچین، ترجمة باجلان فرخی، انتشارات اساطیر، تهران.
کریمی، فاطمه و کیانی، محمد یوسف(1374)، هنر سفالگری دوره اسلامی ایران، مرکز باستان‌شناسی ایران، تهران.
کرتیس، وستا(1381)، اسطوره‌های ایرانی، ترجمة عباس مخبر، نشر مرکز، تهران.
محمد حسن، زکی(1384)، چین و هنرهای اسلامی، ترجمة غلامرضا تهامی، انتشارات فرهنگستان هنر، تهران.
مکارم شیرازی، ناصر(1362)، تفسیر نمونه، ج 15، دارالکتب الاسلامیه، تهران.
میبدی، احمدبن‌محمد(1361)، کشف الاسرار و عدة الابرار، ج 9، چاپ علی اصغر حکمت، تهران.
نفیسی، نوشین‌دخت(1384)، حضور طبیعت در مجموعه چینیهای آبی و سفید آستانة شیخ صفی الدین اردبیلی، انتشارات فرهنگستان هنر، تهران.
ورونیکا، یونس(1375)، اساطیرمصر، ترجمة باجلان فرخی، اساطیر، تهران.
ویلسون، اوا(1377)، طرحهای اسلامی، ترجمة محمد رضا ریاضی، انتشارات سمت، تهران.
ویلسون آلن، جیمز(1387)، سفالگری اسلامی از آغاز دوران ایلخانی، ترجمة مهناز شایسته‌فر، انتشارات مطالعات هنر اسلامی، تهران.
هدایت، صادق(1312)، نیرنگستان، انتشارات جاویدان، تهران. 
هینیلز، جان راسل(۱۳۸۵)، شناخت اساطیر ایران، ترجمة باجلان فرّخی، انتشارات اساطیر، تهران.
یاحقی، محمدجعفر(1375)، فرهنگ اساطیری و اشارات داستانی در ادبیات فارسی، انتشارات سروش، تهران.
Andrews, Walter; Kalpakli, Mehmet (2005), The Age of Beloveds, Duke University Press.
Fehrevari, Geza (2000), Ceramics of the Islamic worlds in the Tareq Rajab museum. Tauris.
Nadia Julien (1989), Dictionnaire des symbols, editions Marabout, Belgique.
Nile green (2006), "Ostrich Eggs and Peacock Feathers: Sacred Objects as Cultural Exchange between Christianity and Islam", Al Masaq: Islam and the Medieval Mediterranean 18 (1).
Patricia Bjaaland Welch (2008), Chinese Art: A Guide to Motifs and Visual Imagery. Tuttle.