Exploring Ways of Perspective in Iranian Traditional Paintings Based upon Ibn Al-Haytham’s Theories in Al-Manazir

Document Type : Research Paper

Authors

1 alzahra university

2 Associate Professor in Alzahra University

Abstract

The utilization of perspective rules in Iranian paintings (Miniatures) follows a different path in comparison with the common application of the method in western painting, designed in the renaissance period. In Iranian paintings, people’s height does not lessen when they are placed farther in the scenery. How large or small the figures appear, does not depend on the place they occupy in the scene, rather their size represents their divine, political or social status. To prevent any obstacles on the way of communicating this message, the farther figures are painted in the same size as the closer ones, but higher. Art historians explained this unique technique: “Whatever is farther is higher” and named it “vertical perspective”. Although this expression is used for decades to explain perspective in Iranian paintings, it seems that such reasoning is not adequate for justifying the various sorts of presented perspectives and their hidden significations, because it is not acceptable to imagine this hundreds of years old art in service of visualizing the literary narratives of literature, employing one of the most crucial elements in representing the sceneries, in such a primitive way. The research questions of this paper have been formed based upon the same doubts: What is the basis of formation of perspective in Iranian paintings? Is it possible to use this base to understand the perspective of these paintings the same way as the people contemporary to the art works used to understand it? Old optics- like Al-manazir, written byIbn Al-Haytham – makes it possible to see this concept and methods of presenting it from the old Iranians’ view-point. Using the findings of optics presented in Al-Manazir­, one can realize that old Iranians believed understanding the depth of the scenery was impossible for the mind, unless it perceived some smaller concepts such as shapes, separations or continuity, distance, magnitude of distance and position of the objects. Six unique methods of representing perspective in Iranian paintings have been discovered, on the basis of the mentioned ideas which are different from one another in terms of the depth they present in scenery, functions and significations they communicate: implication of perspective 1- in a crowd (in audience with king, large numbers of people in armies); 2- in a little number of people (the royal private banquets in honour of foreign ambassadors, or friendly gatherings); 3-in limited or close-up scenes; 4- in vast or long-shot scenes; 5- with ordered and connected body (putting the figures behind and in front of natural separators such as mountains, rocks, trees, etc.); and 6-via buildings (paintings in which architectural buildings provide the viewer with an illusion of depth). The present research tries to bring understanding of modern audience closer to the one of viewers who lived centuries ago and reread these art works with their own contemporary mental-point. It is a historical research in which Almanazir’s fundaments is explained and perspective is analyzed and explained. It simultaneously explains the artistic and scientific frameworks, too.  

Keywords


آژند، یعقوب (1389)، نگارگری ایران، ج 1، سمت، تهران.
 آقایانی چاوشی، جعفر (1381)، تئوری خطوط متوازی از نگاه خواجه نصیرالدین طوسی، نشریۀ فرهنگ، شماره 44 و 45، 1ـ24.
 بکار، عثمان (1381)، طبقه‎بندی علوم از نظر حکمای مسلمان، برگردان جواد قاسمی، بنیاد پژوهش‎های اسلامی آستان قدس رضوی، مشهد.
 بلنیتسکی، الکساندر (1390)، هنر تاریخی پنجیکنت، برگردان عباس‌علی عزتی، فرهنگستان هنر، تهران.
 بی‎نام (1384)، شاهکارهای نگارگری ایران، موزۀ هنرهای معاصر، تهران.
 بینیدن، لورنس (1344)، کیفیت زیبایی در نقاشی‎های ایران، برگردان نوشین نفیسی، هنر و مردم، شماره 35 دورۀ جدید، 41ـ48.
 تجویدی، علی‎اکبر (1386)، نگاهی به هنر نقاشی ایران از آغاز تا سدۀ دهم هجری، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران.
 حسینی راد، عبدالمجید (1384)، سیر تحول نگارگری ایران، در: شاهکارهای نگارگری ایران، موزۀ هنرهای معاصر، تهران.
 دلاواله، پیترو (1370)، سفرنامۀ پیترو دلاواله، قسمت ایران، برگردان، شرح و حواشی شجاع‎الدین شفا، انتشارات علمی و فرهنگی، تهران.
 راکسبرگ، دیوید جی، (1388)، پژوهش دربارۀ نقاشی و هنرهای کتاب‎آرایی ایرانی، در: مجموعه مقالات نگارگری ایرانی اسلامی، در نظر و عمل، برگردان صالح طباطبایی، فرهنگستان هنر، تهران.
 رهنورد، زهرا (1386)، جلوۀ جمال و جلال در نگارگری و بازتاب آن در موجودات اهریمنی و مخوف، هنرهای زیبا، شمارۀ 29، 87ـ95.
 صبا، سیاوش (1377)، پرسپکتیو ـ مینیاتور، نشریۀ مطالعات هنرهای تجسمی، شماره 1، 160ـ164.
 صفا، ذبیح‎الله (1371)، تاریخ علوم عقلی در تمدن اسلامی تا اواسط قرن پنجم، ج 1، انتشارات دانشگاه تهران، تهران.
 فخر رازی، ابوعبدالله محمد‎بن عمر (1382)، جامع‎العلوم، تصحیح سیدعلی آل داوود، بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار، تهران.
 فردوسی، ابوالقاسم (1350)، شاهنامه (از روی نسخۀ خطی بایسنقری)، شورای مرکزی جشن شاهنشاهی ایران، تهران.
 کاشفی، جلال‎الدین (1364)، مینیاتورهای ایرانی و هنر انتزاعی، نشریۀ هنر، شماره 10، 22ـ63.
 کشمیری، مریم (1397)، شیوه‎های دیدن و ادراک بصری در نگارگری ایرانی و علم مناظر، رسالۀ دکتری رشتۀ پژوهش هنر، استاد راهنما: دکتر زهرا رهبرنیا، دانشکدۀ هنر، دانشگاه الزهرا، در: https://ganj-beta.irandoc.ac.ir/#/articles/3ac3ff1367ae9d58dc4facee7456e062.
 کلیم‎کایت، هانس یواخیم (1384)، هنر مانوی، برگردان ابوالقاسم اسماعیل‎پور، نشر کارنامه، تهران.
 کن‎بای، شیلا (1382)، نقاشی ایرانی، برگردان مهدی حسینی، انتشارات دانشگاه هنر، تهران.
 کورکیان، ا. م. و ژ. پ. سیکر (1387)، باغ‎های خیال، برگردان پرویز مرزبان، نشر فرزان روز، تهران.
 گری، بازل (1392)، نقاشی ایرانی، برگردان عربعلی شروه، دنیای نو، تهران.
 مسکوب، شاهرخ (1378)، یادداشت‎هایی دربارۀ مینیاتور، ایران‎نامه، شمارۀ 67، 509ـ520.
 موریه، جیمز (1386)، سفرنامه، ج 1، برگردان ابوالقاسم سری، انتشارات توس، تهران.
 نصر، سیدحسین (1375)، هنر و معنویت اسلامی، برگردان رحیم قاسمیان، دفتر مطالعات دینی هنر، تهران.
 نظیف، مصطفی (1394)، ابن‎هیثم و دانش نورشناسی: آرا و اکتشافات، برگردان فاطمه موحدی محصل طوسی، انتشارات دانشگاه تهران، تهران و انتشارات دانشگاه شهید باهنر، کرمان.
 نیبور، کارستن (1354)، سفرنامه، برگردان پرویز رجبی، نشر توکا، تهران. 
 
 ابن‎الهیثم، علی‎بن حسن‎بن حسن (1983). المناظر؛ المقالات: 1ـ2ـ3 فی الابصار علی الاستقامه، حققها و راجعها علی الترجمه اللاتینیه عبدالحمید صبره، کویت.
فارسی، کمال‎الدین ابی‎الحسن (1347 ه.ق)، تنقیح المناظر لذوی الإبصار و البصائر، الجزء الأول، حیدرآباد دکن، بمطبعۀ مجلس دائرۀ المعارف العثمانیۀ الکائنۀ فی الهند.
 Baxandall, Michael (1988), Painting and Experience in Fifteenth Century Italy: a primer in the social history of pictorial style, Oxford University Press, New York.
 Flandin, Eugene (nd), Voyage En Perse, Perse Ancienne Planches, Gide et J. Baudray, Paris.
 González, Carmen P (2010), A Comparative Visual Analysis of Nineteenth-Century Iranian Portrait Photography and Persian Painting, Doctoral Thesis, Department of Art History, Faculty of Humanities, Leiden University, available in: https://openaccess.leidenuniv.nl/handle/1887/14653.
 Gulacsi, Zsuzsanna (2001), Manichaean art in berlin collections, Brepols Publishers, Belgium.
 Hockney, David and Falco, Charles M. (2004), Optical Instruments and Imaging: The Use of Optics by 15th Century Master Painters, Proceeding of Photonics Asia, SPIE, 5638, 1.
 Rogers, J. M (2010), The Art of Islam, masterpieces from the Khalili collection, Thames & Hudson, London.
 Sabra, A. I (1970), Ibn Al-Haytham Abu Ali-Hasan Ibn Al-Hasan, in: Gillispie, Charles C., Dictionary of Scientific Biography, vol. 6, Princeton University, pp. 189-210.
 Sabra, A. I (1989), The Optics of Ibn Al-Haytham, Book I-III, The Warburg Institute University of London, London.
 Welch, Stuart Cary (1972), A King's Book of Kings, the shah-nameh of Shah Tahmasp, Helvetica Press Incorporated, New York.
تارنماها
URL1:http://bodley30.bodley.ox.ac.uk:8180/luna/servlet/view/all/what/MS.%20Marsh%20144?res=2&cic=ODLodl~23~23&os=0&sort=Shelfmark%2Csort_order بهمن 96
URL2: http://www.themorgan.org/search/site/ibn%20bakht%C4%ABsh%C5%AB اسفند96