جستاری در مضمون کاربر هنر کامپیوتری به‌منزله‌ی نقشی فراسوی مخاطب در رویکرد دومینیک مک آیور لوپس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه هنرهای تصویری، دانشکده ی هنرهای تجسمی، دانشگاهِ تهران، تهران، ایران.

2 گروه هنرهای تصویری. دانشکده هنرهای تجسمی. پردیس هنرهای زیبا. دانشگاه تهران. تهران. ایران.

3 مدیر گروه مطالعات عالی هنر. دانشکده هنرهای تجسمی. پردیس هنرهای زیبا. دانشگاه تهران. تهران. ایران.

10.22059/jfava.2025.388016.667399

چکیده

این جستار، بنا بر تحلیل و تفسیر بخشی از آرای دومینیک مک‌آیور لوپس راجع به تصاویر و اشکال هنری جدیدْ و هم‌زمان با توجه به اصول رویکرد پژوهشی‌اش نگاشته شده است و نشان می‌دهد که اولاً عامل انسانی چطور می‌تواند در مقامات مخاطب و کاربر مطالعه شود، و ثانیاً چطور کاربرْ بر پایه‌ی مخاطب و هم‌زمان فراتر از آن است. بخش اول جستار متمرکز است بر نقش مخاطب که خود به دو نوع مخاطب کلاسیک و مخاطب فراکلاسیک تقسیم‌بندی می‌شود که دومی بر شالوده‌ی اولی استوار و هم‌زمان فراتر از آن است. بخش دوم نشان می‌دهد که کاربر بر شالوده‌ی این مخاطبین استوار و هم‌زمان فراتر از آن‌هاست. نتایج حاکی از این است که مواجهه‌ی کاربرْ مواجهه‌ای غیرسنتی با یک اثر برهم‌کنشی کامپیوتری است که مراتبی از درک را شامل است که باعث می‌شوند کاربرْ بتواند نقش‌هایی همچون مخاطب، کاشف، بازی‌کننده، و مجری را نیز ایفا کند. همچنین نتایج نشان می‌دهد در بحث از مخاطبْ تصویر و بازشناسی سوژه در تصویر محوریت دارد، و در بحث کاربرْ شاهد محوریت درک از طریق برهم‌کنش با اثری هستیم که نمایش‌های متعدد دارد. کمبود نسبی پژوهش‌های مبتنی بر فلسفه‌ی تحلیلی، خصوصاً در حوزه‌ی هنرهای تصویری، در ایران نگارش این جستار را موجه می‌سازد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات