تحلیل و اولویت‌بندی عوامل زمینه‌ساز پذیرش فناوری توسط سالمندان سالم ایرانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه طراحی صنعتی، دانشگاه تهران

2 دانشکده طراحی صنعتی، دانشگاه تهران

10.22059/jfava.2025.393496.667464

چکیده

پذیرش فناوری توسط سالمندان یکی از مؤلفه‌های کلیدی در بهبود کیفیت زندگی و افزایش استقلال آنان محسوبمی‌شود. این فرایند تحتتأثیر عوامل متعددی قرار دارد که شناخت و رتبه‌بندی آن‌ها در طراحی و توسعه فناوری‌های مناسب برای آنان مؤثر است. این پژوهش با هدف کاربردی بهصورت موضوع پژوهی با نگاه نظام‌مند توصیفی-تحلیلی و استفاده از روش‌های آمار توصیفی، تکنیک‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره بهروش سوارا و طیف پنج درجه‌ای لیکرت برای نظرسنجی، تحلیل و اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر پذیرش فناوری توسط سالمندان سالم ایرانی را ارائه داده است. جامعه آماری پژوهش شامل گروه خبرگان و سالمندان است که بهروش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها، سه پرسشنامه محقق-ساخته است که بهترتیب به نظرسنجی از گروه خبرگان بهروش سوارا برای اولویت‌بندی هفت عامل مؤثر بر پذیرش فناوری، با استفاده از طیف لیکرت، برای رتبه بندی 23 زیر عامل مرتبط با پذیرش فناوری و همچنین اولویت بندی هفت عامل از نگاه سالمندان پرداختهاست. بر اساس برآیند نظرات گروه خبرگان و سالمندان، عوامل فردی، فناورانه، روان‌شناختی، اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی، رفتاری و محیطی به‌ترتیب در اولویت‌های اول تا هفتم تأثیر بر پذیرش فناوری قرار گرفتند. یافته‌ها به طراحان-توسعه‌دهندگان فناوری کمک می‌کند تا محصولاتی متناسب با نیازهای سالمندان طراحی کنند و موانع پذیرش فناوری را کاهش دهند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات