خاک و ترجیح بصری آن در آثار هنری ایران رنگ کاوی در نگارگری های مکتب هرات

مقالات آماده انتشار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه معماری، دانشکده معماری و شهر سازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران

2 گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران

10.22059/jfava.2025.391091.667429

چکیده

انسان‌ها دارای تمایلات متنوعی هستند که برخی از آن‌ها از دیرینگی بیشتری برخوردارند. این مقاله درصدد ‌است ازطریق آثار هنری ایران وجود تمایل ریشه‌ای انسان‌ها به خاک‌‌را بررسی کند. ازآن‌جا که هدف تحقیق رنگ‌کاوی است، مطالعه بر روی آثار تجسمی حوزه نگارگری متمرکز گردید. پژوهش باهدف پایش نحوه رنگ‌گزینی نگارگری‌های مکتب‌هرات و با‌استفاده از روش‌تحقیق توصیفی–تحلیلی، درپی پاسخگویی به این پرسش‌ها است که کمیت ومیزان نسبی رنگ‌های به‌کاررفته در این نگاره‌ها به چه صورت است؟‌ کدام رنگ از گستردگی حضور بیشتری برخوردار است؟ به این منظور ۲۴ نمونه از نگارگری‌های این مکتب در دو گروه ۱۲تایی، دارای عناصر و بناهای معماری، و مناظر طبیعی انتخاب شدند. مساحت هریک از رنگ‌های به کار رفته با استفاده از نرم افزارهای ترسیمی و گرافیکی به دست آمدند. یافته‌ها نشان می‌دهد که درهر دو گروه، طیف رنگ خاک رتبه نخست را کسب کرده است. گمان می‌رود طیف خاک یادآور آغاز و تداوم حیات، امنیت، صمیمیت و طبیعت باشد. میل به این رنگ، همچنین می‌تواند درنتیجه شیفتگی انسان به وجه زندگی‌آفرین خاک، امکان همذات‌پنداری شکلی و رنگی با آن و ماحصل سازگاری با شرایط زیستی خاستگاه نیاکانی‌اش باشد. به نظر می‌رسد برآیند این‌ها زمینه ساز ظهور رنگ خاکی به عنوان ترجیح نخست زیبایی‌شناسی در بسیاری از گونه‌های نقاشی ازجمله در نگارگری‌های مکتب‌هرات شده باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

نشریه هنرهای زیبا: هنرهای تجسمی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 11 شهریور 1404

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار