چالش‌ عناوین و مصادیق عکاسی خلاق و هنری در عکاسی معاصر ایران با تمرکز بر دوسالانه های عکاسی نهم (1383) و یازدهم (1387)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد عکاسی، دانشگاه هنر، تهران، ایران

2 استادیار گروه آموزشی عکاسی، دانشگاه هنر، تهران، ایران

چکیده

نمایشگاه‌های سالانه‌ و دوسالانۀ‌ عکاسی، یکی از آوردگاه‌های مهم‌ عکاسی برای عرضۀ عکس‌ها و تفکر عکاسانۀ معاصر در کشور است. در این پژوهش، رویکردهای مطرح در نهمین و یازدهمین دوسالانۀ عکاسی ایران، با مرور عکس‌ها و نقد و نظرهای پیرامون آن‌ها شناسایی شده‌اند. روش تحقیق در این مقاله توصیفی- تحلیلی است. از یافته‌های مهم این پژوهش می‌توان به این موارد اشاره کرد: 1. شرطِ داشتنِ رویکرد خلاق برای عکس‌ها در فراخوان این دو دوره ذکر شده است؛ اما معنای واضح و درستی از رویکرد خلاق ارائه نشده است و مصداق مشخصی برای آن یافت نمی‌شود؛ 2. در بخشی از عکس‌های پذیرفته‌شده برای نهمین دوسالانۀ‌ عکاسی ایران، برای رسیدن به نگاه خلاق و کشف امکانات تازۀ عکاسی، از تمهیدات گرافیکی استفاده شده است و در بخش دیگر، عکس‌هایی ساده و معمولی برگزیده شده‌اند. در یازدهمین دوسالانه نیز عکاسان با هدفِ داشتن رویکرد هنری و خلاق، غالباً عکس‌هایی با موضوع‌های جذاب خلق کرده‌اند. نتیجه اینکه موضوع عکاسی هنری و خلاق نزد شرکت‌کنند‌گان این دوسالانه‌ها به‌درستی شناخته‌شده نیست و این موضوع از ابهام در شناخت و نبودِ آگاهی کافی در زمینۀ تعاریف و مصادیق عکاسی خلاق و هنری جامعۀ عکاسی ایران پرده بر می‌دارد و لزوم بررسی‌‌ها و شناخت‌های بیشتر را بر می‌‌‌تاباند.

کلیدواژه‌ها


استاین، دانا (1356)، تاریخچۀ عکاسی ابداعی، موزۀ هنرهای معاصر، تهران.
افسری،مهرداد (1385)، بررسی عکاسی معاصر ایران بانگاهی به بی‌ینال (چهارم الی نهم)، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد دانشگاه هنر، تهران.
بلوری، زانیار (1387)، هیاهوی بسیار (نقدی بر یازدهمین دوسالانۀ ملی عکس ایران)، تندیس، 141، 21-18.
توسلی، بهارک (1383)، « باید جسارتمان را زیاد کنیم»، بانی فیلم، 5.
خدادادی مترجم‌زاده، محمد (1393)، کارکردهای فرهنگی‌- هنری عکاسی در ایران، مرکب سپید، تهران.
خدادادی مترجم‌‌زاده، محمد (1393)، عکاسی هنری معاصر در ایران و بحران مقوله‌بندی، عکاسی خلاق، 30، 30 – 28.
خبرنامه دهمین دوسالانۀ عکس ایران (1385)، 1، 8 .
دارابی، هلیا (1387)، یادداشتی بر یازدهمین دوسالانۀ عکس ایران، عکسنامه، 28،  79-71.
دشتی، گوهر (1383)، به پشتوانۀ کدام نظریه؟، عکس، 209، 51.
راستانی، محسن (1383)، عکاسی در کشور ما به رغم دستاوردهای گرانبها فاقد بلوغ فرهنگی و سازمان اجتماعی است، آفتاب، 12.
ستاری، محمد (1385)، عکاسی خلاق در ایران، مجلۀ علمی ـ پژوهشی هنرهای زیبا، 25، 75.
شاهرودی، افشین (1383)، خلاقیت یعنی چه؟، عکاسی خلاق، 19، 10.
شاهرودی، افشین (1383)، خلاقیت در عکاسی، عکاسی خلاق، 19، 15 و 16 و ...
 شمخانی، محمد (1383)، بی‌ینال تجربه‌های مکرر!، ایران، 17.
عصاران، آزاده (1383)، دوسالانه‌‌ای برای عکس و گرافیک، وقایع اتفاقیه، 11.
فغفوری، گیسو (1383)، جدال قدیمی کهنه و نو، ایران، 18.
فخریان، فرهاد (1383)، شاید، ما همگی گناهکار باشیم!، حرفۀ هنرمند، 9، 213-211.
قاسم‌پور، سمیرا (1383)، بررسی آماری و تحلیلی نهمین دوسالانۀ عکس تهران، پایان‌نامۀ کارشناسی دانشگاه تهران، تهران.
مقیم‌نژاد، مهدی (1383)، آری همۀ ما بی‌گناهیم، تندیس، 29، 5-4.
محمدی، بهاره (1383)، نباید خطاهایمان را بپوشانیم، بانی فیلم، 8.
مروتی، محمود (1374)، نگاهی به نمایشگاههای سالانۀ عکس ایران، عکس، 104، 15-13.
منوچهرزاده، رامیار (1386)، تحلیلی بر عکاسی هنری بعد از انقلاب تهران، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد دانشگاه هنر، تهران.
موزۀ هنرهای معاصر(1385)، نمایشگاه پنجره‌های نقره‌ای؛ برگزیدۀ آثار عکاسان معاصر ایران‌ ـ 17 نگاه، تهران.
مؤسسۀ توسعۀ هنرهای تجسمی(1383)، نهمین دوسالانۀ عکس تهران، تهران.
مؤسسۀ توسعۀ هنرهای تجسمی معاصر با همکاری موزۀ هنرهای معاصر(1387)، یازدهمین دوسالانۀ ملی عکس ایران، تهران.
نبوی، سید صیاد (1392)، جریان معاصر در عکاسی هنری ایران، عکسنامه، 36 و 37 ، 27-20.
یداللهی، آرش (1383)، نگاه تازه، خلاق و متفاوت، عکس، 206، 21-17.
یزدی‌پور، محسن (1385)، بررسی آثار و نقد عکاسی سال‌های 47 تا 57 ایران، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد دانشگاه هنر، تهران.
http://www.13.nips.org.ir/ViewContent.aspx?PageID=17