نسبت هنر و جاودانگی در هستی نگری ویتگنشتاین و کاربست آن در معناباختگی انسان معاصر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری رشته فلسفه هنر، گروه پژوهش هنر، دانشکده هنر، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

2 استادیار گروه پژوهش، هنر جهاد دانشگاهی، تهران، ایران

3 استاد گروه پژوهش هنر، دانشکده هنر، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

تصور اینکه زندگی عاری از معنی و مرگ پایان همه چیز باشد، موجب می‌شود هستی دیگر در نظر انسان، چندان زیبا و ارزشمند جلوه نکند. ویرانگری زمان, دشواری های زندگی و هراس از مرگ از جمله عواملی است که باعث ایجاد حس سرخوردگی و رواج اندیشه‌های معناباخته در دنیای امروز شد. در‌ ‌‏مقابل عده‌ای از متفکرین با تاکید بر معناداری و جاودانگی زندگی, درصدد یافتن راه حلی ملموس برای دردهای وجودی آدمی و معنا بخشیدن به هستی او می باشند.
در این راستا, نظریات ویتگنشتاین متقدم و شیوه جهان نگری او از منظر جاودانگی مورد تامل واقع شد. با نگاهی به دغدغه های عمیق اگزیستانسی و بررسی پویش‌های اندیشه‌ای وی، نقش «زیبایی شناسی» و «اخلاق» در مساوقت با یکدیگر, به‌عنوان بنیادی‌ترین مؤلفه‌های معنابخش به زندگی, در ساختار فلسفی او انکار ناشدنی است. چنانکه در غالب فرازهای اندیشه‌ای او می توان ردپایی از این دو عامل را با محوریت «نگاه ازلیِ سوژه متافیزیکی» در بنیان نهادن زندگی معنادار و غایتمند مشاهده نمود. مبتنی بر این نظرگاه هنر به عنوان والاترین شیوه نمایاندن ارزش های حقیقی زندگی و راه حلی برای عبور از دشواری های آن مورد توجه قرار می گیرد. زندگی که در نگاه ویتگنشتاین امتدادی ابدی می یابد.

کلیدواژه‌ها


اسوندسن، لارس، (1394), فلسفه ملال، ترجمه: افشین خاکباز، تهران، نشر نو (چاپ اصلی اثر در 2005).
بکولا,ساندرو,(1387), هنر مدرنیسم, مترجمان: رویین پاکباز, احمدرضا تقاء,هلیا دارابی,فرخ فولادوند,کامبیز موسوی,فیروزه مهاجر, تهران: نشر فرهنگ معاصر ( چاپ اصلی اثر در 1931) .
تیلمن، بی.آر (1382), ویتگنشتاین، اخلاق و زیبایی‌شناسی، ترجمه: بهزاد سبزی، تهران: حکمت. (چاپ اصلی اثر در 1991).
حسینی، مالک، (۱۳94), ویتگنشتاین و حکمت. تهران: هرمس دباغ, سروش, عابدینی فرد,مرتضی (1388), ویتگنشتاین و نگریستن از وجه ابدی, فصلنامه اندیشه دینی, دوره 9، شماره 32، پاییز 1388، صفحه 29-42 .
دراشتن, (1388), پیکاسو سخن می گوید, ترجمه: محسن کرامتی, تهران: انتشارات نگاه.
راسل، برتراند، (1372), تاریخ فلسفه غرب، ترجمه: نجف دریابندری، تهران: کتاب پرواز. (چاپ اصلی اثر در 1945) .
عابدینی فرد، مرتضی، (1389), مقدمه‌ای بر زیبایی‌شناسی ویتگنشتاین، تهران: ققنوس.
فن, ک. ت,(1381) , مفهوم فلسفه نزد ویتگنشتاین, ترجمه‌:کامران قره‌گزلی, تهران:مرکز (چاپ اصلی اثر در 1937).
کاکس، چارلز اِچ، کاکس، جین دبلیو، (1392), تجربه عرفانی با تأکید بر اندیشه‌های ویتگنشتاین و مکتب ذن بودیسم، ترجمه: محمد حسین محمدپور, هفت آسمان، شماره 56 و 57(14), صفحه 225- 238.
کروی, موشه, (1398), مرگ در فلسفه ویتگنشتاین متقدم,ترجمه: محمد اکوان, الهیات سال دوم پاییز و زمستان 1398 شماره 3, صفحه 51-59.
کریچلی، سایمون، (1397), خیلی کم, تقریباً هیچ: مرگ، فلسفه، ادبیات، ترجمة: لیلا کوچک منش، تهران: نی.
کلاگ، جیمزسی، (1394), ویتگنشتاین در تبعید. ترجمة: احسان سنایی اردکانی. تهران: ققنوس. (چاپ اصلی اثر در 2011).
نیگل, توماس, (1382), پوچی, ترجمه: حمید شهریاری, نقد و نظر , بهار و تابستان , شماره 29 و 30 , صفحه - از 92 تا 107.
مک کوآری، جان، (1377), فلسفه وجودی، ترجمه: محمد سعیدحنایی کاشانی، تهران: هرمس.
می، رولو، (1392), انسان در جستجوی خویشتن، ترجمه: سید مهدی ثریا، تهران: دانژه (چاپ اصلی اثر در 1953).
میه, کاترین, (1388), هنر معاصر در فرانسه, ترجمه: مهشید نونهالی, تهران: چاپ و نشر نظر(چاپ اصلی اثر در 1948).
هادسون، ویلیام دانالد، (1388)، لودویگ ویتگنشتاین و ربط فلسفه او به باور دینی، ترجمه: مصطفی ملکیان، گروس.
ولف، سوزان، (1382), معنی زندگی، ترجمه: محمد عبداللهی، نقد و نظر، شماره 29-30.
ویتگنشتاین، لودویگ، (1371), رساله ی منطقی فلسفی، ترجمه : میرشمس الدین ادیب تهرانی، تهران: امیرکبیر (چاپ اصلی اثر در 1921).
ویتگنشتاین، لودویگ، (1381), نامه‌هایی به پائول انگلمان و لودویگ فون فیکر، تهران: فرهنگ کاوش (چاپ اصلی اثر در 1967). ویتگنشتاین، لودویگ، (1385), یادداشت‌ها 1914-1916, ترجمه: موسوی دیباج، مریم حیات شاهی، تهران: سعاد (چاپ اصلی اثر در 1960).
ویتگنشتاین، لودویگ، (1388), سخنرانی درباره اخلاق، ترجمه : مالک حسینی, بابک عباسی، تهران: هرمس.
ویتگنشتاین، لودویگ، (1394), رساله ی منطقی فلسفی، ترجمه و شرح: سروش دباغ، تهران: هرمس.
یانوش، گوستاو، (1386), گفتگو با کافکا، ترجمه: فرامرز بهزاد، تهران: خوارزمی (چاپ اصلی اثر در 1991) .
Camus, Albert, (1955),An Absurd Reasoning, from The Myth of Sisyphus and Other Essays, trans.
Justin O’Brien,New York: Knopf. Retrieved 20 Sep.2021, from http://dbanach.com/absurd Cottingham, John (2003), On the Meaning of Life, Routledg. Taylor & Francis Group.
Crosby, Donald A. (1998), Nihilism. In The Routledge Encyclopedia of Philosophy, Taylor and Francis.
Moyal-Sharrock, Daniel, and etc, (2015), Mind, Language and Action,Vol. 22, Austrian Pub.
Slocombe, William. (2003). Postmodern Nihilism: Theory and Literature. (Doctoral dissertation, Tolstoy,Leo (2000), my Confession; The Meaning of Life, ed:D.Klemake, New York: Oxford University press.
Williams, Meredith, (1999), Wittgenstein, Mind and Meaning, Routledg Pub.
Wittgenstein, Ludwig, (1998), Culture and Value, Edited by Georg Henrik, Blackwell Oxford Pub.
Wittgenstien, Ludwig (1961), Tractatus Logico –Philosophicus, trans. by David Pears and Brian Mcguinnes, London: Routledge & Kegan paul.