1
دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه پژوهش هنر، دانشگاه سیستان و بلوچستان، ایران، زاهدان
2
استادیار گروه پژوهش هنر، دانشگاه سیستان و بلوچستان، ایران، زاهدان
10.22059/jfava.2023.352679.667023
چکیده
بلوچیدوزی از مشهورترین هنرهای سنتی در میان اقوام بلوچ ساکن در ایران و پاکستان است. مردم این دو خطه در بحث بلوچیدوزی دارای فرهنگ یکسانی هستند اما تمایز بین طرح و تکنیک در مناطق مختلف بلوچستان موجب گستردگی جغرافیای این هنر و تنوع بالا به لحاظ نقوش و نحوۀ اجرا گشته است. بر این مبنا پژوهش حاضر به شیوۀ توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر مطالعات میدانی و کتابخانه‌ای، در پی پاسخگویی بدین پرسش‌ها است که: میان شیوۀ دوخت و طراحی نقوش در بلوچیدوزی ایران و پاکستان چه شباهتهایی وجود دارد؟ و مهمترین تفاوتهای موجود در این عرصه کدام‌اند؟ برای بررسی بهتر، نمونهها به شیوۀ انتخابی از میان چهل تکنیک‌دوخت رایج در مراکز عمدۀ بلوچیدوزی ایران و پاکستان برگزیده شدند. سپس با در نظر گرفتن سه شاخصۀ اساسی؛ نقشپردازی، رنگبندی و تکنیک‌اجرا با رویکرد تطبیقی مقایسه‌ای میان آنها صورت گرفت. یافتهها نشانگر آن است که با وجود شباهت‌های چشمگیر میان بلوچیدوزی ایران و پاکستان، تکنیک‌دوخت و شیوۀ اجرای نقش بر روی پارچۀ، ایجاد تمایز میان بلوچیدوزیهای این دو کشور را امکانپذیر میسازد. همچنین شمارش تاروپود در بلوچیدوزی ایران که نوعی مهارت‌دوخت تلقی میشود، سلیقۀ هنری خاصی را در این آثار رقم زده که وجه ممتاز این هنر در ایران است.
ساعدی, فاطمه, قاسمی, مرضیه, & محمودی, سکینه خاتون. (1402). مقایسۀ هنر بلوچیدوزی ایران و پاکستان از نظر شیوۀ نقشپردازی، رنگبندی و تکنیک‌های دوخت. نشریه هنرهای زیبا: هنرهای تجسمی, (), -. doi: 10.22059/jfava.2023.352679.667023
MLA
فاطمه ساعدی; مرضیه قاسمی; سکینه خاتون محمودی. "مقایسۀ هنر بلوچیدوزی ایران و پاکستان از نظر شیوۀ نقشپردازی، رنگبندی و تکنیک‌های دوخت". نشریه هنرهای زیبا: هنرهای تجسمی, , , 1402, -. doi: 10.22059/jfava.2023.352679.667023
HARVARD
ساعدی, فاطمه, قاسمی, مرضیه, محمودی, سکینه خاتون. (1402). 'مقایسۀ هنر بلوچیدوزی ایران و پاکستان از نظر شیوۀ نقشپردازی، رنگبندی و تکنیک‌های دوخت', نشریه هنرهای زیبا: هنرهای تجسمی, (), pp. -. doi: 10.22059/jfava.2023.352679.667023
VANCOUVER
ساعدی, فاطمه, قاسمی, مرضیه, محمودی, سکینه خاتون. مقایسۀ هنر بلوچیدوزی ایران و پاکستان از نظر شیوۀ نقشپردازی، رنگبندی و تکنیک‌های دوخت. نشریه هنرهای زیبا: هنرهای تجسمی, 1402; (): -. doi: 10.22059/jfava.2023.352679.667023
)