1
موسسه آموزش عالی غیر انتفاعی هنر شیراز، شیراز، ایران
2
استاد یار گروه نقاشی، د انشکد ه هنر و معماری، واحد شیراز، د انشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران.
10.22059/jfava.2023.348808.666979
چکیده
از جمله آثار برجای مانده از نگارگری مکتب اصفهان، آلبومی با جلد لاکی و نقاشی گل و مرغ، شامل 55 اثر به اسلوب سیاه قلم است که هم اکنون در موزه بریتانیا نگهداری می‌شود. مرقوم بودن سه اثر از این مجموعه به نام شفیع عباسی، باعث شده است تا این آلبوم به او نسبت داده شود. هدف از این پژوهش بازشناسی عنصر بصری خط در این سه اثر مرقوم است. طبقه‌بندی شاخصه‌های خط در قلم نگارگر، راهگشای صحت‌سنجی در سایر آثار منسوب به اوست. ازاین‌رو عنصر بصری خط در این آثار به روش توصیفی - پیمایشی با بهره جستن از منابع مکتوب و داده‌های اسنادی، واکاوی می‌شود. نتایج حاصل، خط را از لحاظ نوع، به منحنی‌های متنوعی تمیز داده و در پنج نوع، دسته‌بندی کرده است. برای هر اثر، دسته‌‌ای واحد از نوع منحنی را می‌توان برشمرد؛ خط‌های دوار و سیالی که هماهنگی را با ساختار ریتم و الگو، به اثر بخشیده‌اند. خط در این آثار از لحاظ کیفیت، با تصاحب ضخامت‌های متغیر، حرکتی ممتد ندارد، بلکه با آغازی نازک و ظریف به ضخامت می‌رسد که گویی به‌مثابه سایه و حجم‌پردازی عمل می‌کند. این ریتم تند و کند خط‌ها در قلم شفیع عباسی دارای انجامی ظریف بوده و از اتصال به خط دیگر، رها است.
شیخی, محبوبه, & جهانگرد, علی اکبر. (1402). بازشناسی عنصر بصری خط در سیاه قلم‌های مرقوم شفیع عباسی محفوظ در موزه بریتانیا. نشریه هنرهای زیبا: هنرهای تجسمی, (), -. doi: 10.22059/jfava.2023.348808.666979
MLA
محبوبه شیخی; علی اکبر جهانگرد. "بازشناسی عنصر بصری خط در سیاه قلم‌های مرقوم شفیع عباسی محفوظ در موزه بریتانیا". نشریه هنرهای زیبا: هنرهای تجسمی, , , 1402, -. doi: 10.22059/jfava.2023.348808.666979
HARVARD
شیخی, محبوبه, جهانگرد, علی اکبر. (1402). 'بازشناسی عنصر بصری خط در سیاه قلم‌های مرقوم شفیع عباسی محفوظ در موزه بریتانیا', نشریه هنرهای زیبا: هنرهای تجسمی, (), pp. -. doi: 10.22059/jfava.2023.348808.666979
VANCOUVER
شیخی, محبوبه, جهانگرد, علی اکبر. بازشناسی عنصر بصری خط در سیاه قلم‌های مرقوم شفیع عباسی محفوظ در موزه بریتانیا. نشریه هنرهای زیبا: هنرهای تجسمی, 1402; (): -. doi: 10.22059/jfava.2023.348808.666979
)