شناسایی و تبیین مولفه های طراحی تجهیزات فضای آموزشی مدارس جهت اجرای طرح کیف در مدرسه (نمونه موردی دوره ی اول ابتدایی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد طراحی صنعتی،'گروه طراحی صنعتی، دانشکده طراحی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران.

2 استادیار، گروه طراحی صنعتی ، دانشکده طراحی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران.

چکیده

امروزه یکی از اهداف اساسی نظام ­های آموزش­ وپرورش معاصر، تأمین فضاها و تجهیزات ­آموزشی کارآمد، در راستای بهبود وضعیت تحصیلی دانش­­ آموزان است. دراین­راستا، بهره­ مندی نظام ­آموزشی از تجهیزات به­ روز، مطلوب و هماهنگ با نظام ­آموزشی جهت جلوگیری از بسیاری مشکلات همچون تأثیرات منفی بر سلامتی، فرهنگی و روانی دانش ­آموزان مستلزم مطالعات و خلق ایده­ های نو و به روز می­باشد. بدین­ منظور در این پژوهش، پس از مطالعات­ کتابخانه ­ای تحقیقات­ میدانی در مدارس شهرستان ارومیه از طریق پرسشنامه به اخذ نظرات کاربران دوره اول ­ابتدایی به تعداد 60 نفر دختر و60 نفر پسر پرداخته شد. داده­ ها به­ صورت پارامترها و مولفه ­هایی جهت طراحی مبلمان در فضای­ آموزشی، استخراج و به عنوان معیارهای طراحی با استفاده از اصول ­استاندارد ارزیابی، تدوین و اولویت ­بندی گردید.طرح منتخب با ضریب وزنی 815، با در نظرگرفتن ویژگی ­های موردنظر کاربران ارتقا یافت.در فاز عملی پژوهش، طراحی ­ها براساس معیارها و مولفه ­های به­ دست آمده انجام گرفت. سپس یک نمونه شبیه ­سازی شده تصویری، جهت بررسی میزان موفقیت مولفه ­های پیاده شده در محصول­ نهایی و بررسی میزان رضایت از کاربران و اجرای طرح نیمه ­آزمایشی(پیش ­آزمون-پس ­آزمون)در اختیار آزمودنی ­ها قرار گرفت. از آزمون گریس ­هاوس-گیسر بکار برده شده که در سطح 001/0p< معنادار بود.در نهایت مقایسه و تفسیرداده ­ها حاکی از خوشایندی و رضایت­کاربران از محصول ­نهایی و موثربودن مولفه­ های خروجی و پیاده ­سازی در طرح نهایی را داشت.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


باباخانی، فریده؛ صمدی، ‌هادی؛ یوسفیان، آذر. (1400)، مقایسه تاثیر ارگونومی نیمکت‫ های رایج در مدارس بر فعالیت الکتریکی عضلات منتخب دانش‫ آموزان دختر سالم و دارای لوردوز کمری. مجله سلامت و بهداشت، 12(4)، 502-512.‎
‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬ ببی، ارل. (1381)، روش های تحقیق در علوم اجتماعی (جلد دوم). (رضا فاضل) تهران: انتشارات سمت (متن ترجمه شده).
بلورگردان، الهه، (1392)، ارزیابی فضاهای فیزیکی مدارس متوسط شهر کرج با استانداردهای مطلوب فضاسازی آموزشی، پایان نامه جهت اخذ مدرک کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی.
بیرامی، منصور؛ موحدی، یزدان. (1393)، ساختار عاملی مقیاس آمادگی برای بی‌حوصلگی در دانشجویان، فصلنامه اندازه گیری تربیتی، دوره 5، شماره 18، صفحه 1-20.
رجبی، الناز؛ حسینی، رحمان؛ اسدی، شکیبا. (1398)، ارتباط میان ابعاد میز و صندلی مدرسه با راستای تنه و اختلالات عضلانی- اسکلتی در دانش آموزان پسر شهر کرج، مجله ارگونومی، 7(3)، 24- 32
دلاور، علی. (1387)، روش شناسی آزمایشی. تهران: انتشارات رشد
سبزواری، مریم؛ عابدی، احمد؛ لیاقتدار، جواد. (1392)، مقایسه‌ی یادگیری اجتماعی-هیجانی و مهارت‌های اجتماعی دانش‌آموزان مدارس غیردولتی بدون کیف و مدارس دولتی شهر اصفهان، مجله‌‌ی علوم تربیتی دانشگاه شهید چمران اهواز، 20 (1)، 171-188. سیدی، فاطمه؛ دلفاردی، مهسا؛ افتخار، سیدحسن. (1398)، ارتباط بین ابعاد آنتروپومتری دانش آموزان با مبلمان مدارس: مقاله مروری، مجله دانشگاه علوم پزشکی جیرفت، 6 (2)، 222-233.
صالحی، رحمان. (1396)، رابطه وزن کوله‌پشتی مدارس و ناهنجاری‌های وضعیتی ستون فقرات در دانش‌آموزان دبیرستان‌های غیرانتفاعی دخترانه منطقه 4 شهر تهران، پایان نامه برای دریافت درجه‌ی کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور استان تهران، مرکز پیام نور تهران جنوب.
صنوبرلیماکشی، سکینه؛ سکری، سوگند؛ صادقی یارندی، محسن. (1398). بررسی تاثیر وضعیت نشستن و وزن کوله پشتی بر ناراحتی های اسکلتی- عضلانی دانش آموزان پسر مقطع ابتدایی شهرستان رامسر،Eleventh General Conference on Occupational Health and Safety،Tehran،https://civilica.com/doc/1014591
یزدان پناه، آلیه. (1397)، تاثیر محیط بر نگرش و یادگیری : بررسی تاثیر فضا و تجهیزات مدارس نوساز بر نگرش و یادگیری دانش آموزان دوره ابتدائی، پنجمین همایش علمی پژوهشی ازنگاه معلم
Al-Hinai, Naser., Al-Kindi, Mahmood., & Shamsuzzoha, Ahm. (2018), An ergonomic student chair design and engineering for classroom environment. International Journal of Mechanical Engineering and Robotics Research, 7(5), 534-43. Boudrifa, Hamou., Slimani, Samy.. (2019), The Effect of Prolonged Sitting on Students. In Occupational and Environmental Safety and Health (pp. 249-255). Springer, Cham.
Delele, Manayesh., Janakiraman, Balamurugan., Abebe, Abey Bekele., Tafese, Ararso., & van de Water, Alexander. (2018), Musculoskeletal pain and associated factors among Ethiopian elementary school children. BMC musculoskeletal disorders, 19(1), 1-8.
Esht, Vandana., & Singh, Ajita. (2021), A Preliminary Report on Musculoskeletal Pains and Discomfort Among Indian School Children Due to Mismatch Between Anthropometric Measurements and Classroom Furniture. In Ergonomics for Improved Productivity (pp. 957-962). Springer, Singapore. Kim, Dook joong., Li, H Hyung-Chul O., & Kim, Shin-Woo. (2012), Glasses-free interactive 3d display: the effects of viewing distance, orientation and manual interaction on visual fatigue. Journal of Broadcast Engineering, 17(4), 572-583.
Motamedzade, Majid. (2008), A practical method for school furniture design to prevent musculoskeletal disorders among pupils. Journal of research in health sciences, 8(2), 9-12.
Oksana, Kaya. (2022), Modern trends in design of Higher educational institutions of Ukraine. Sustainability, Agri, Food and Environmental Research, 10(1), 1-7.
Savanur, Chinmay, Altekar, Caksu., & De, Ak. (2007), Lack of conformity between Indian classroom furniture and student dimensions: proposed future seat/table dimensions. Ergonomics, 50(10), 1612.
Taifa, Ismail. (2022), A student-centred design approach for reducing musculoskeletal disorders in India through Six Sigma methodology with ergonomics concatenation. Safety Science, 147, 105579.