پژوهشی در زمینه طرح، نقش و روش بافت گلیم چهل‌ماشوله ثبت ملیِ روستای بیدکُردوئیه شهرستان بافت استان کرمان**

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری رشته پژوهش هنر دانشگاه تهران

2 استاد گروه مطالعات عالی هنر دانشکده هنرهای تجسمی دانشگاه تهران

10.22059/jfava.2023.357405.667085

چکیده

درکرمان بافت"گلیم" سابقه تاریخی طولانی دارد و به‌صورت گسترده‌ در زیست عشایری و روستایی و برخی از جوامع شهری بافته می‌شود. در این منطقه، شیوه‌های بافت گلیم متنوع است. یکی از معروف‌ترین گلیم‌های این استان، "گلیم چهل‌ماشوله" روستای بیدکُردوئیه است که در سال‌1397‌ثبت ملی ‌شد ‌و درکنار گلیم‌های شیریکی‌پیچ، پود‌معلق وگلیم‌فرش جزء دستبافته‌های با ارزش ایران قلمداد می‌شود. بافت خاص و منحصر‌به‌فرد، نقوش و طرح‌های متنوع، ذهنی، تجریدی از مهم‌ترین شاخصه‌‌های این گلیم است. هدف از نوشتن این مقاله، شناسایی ویژگی‌های فنی روش بافت، دلایل نام‌گذاری و عوامل مؤثر بر شکل‌گیری‌‌ و ‌‌تنوع کاربرد دستبافته‌ها، نقوش و طرح‌ها در گلیم چهل‌ماشوله روستای بیدکُردوئیه می‌باشد. روش تحقیق این مقاله، توصیفی تحلیلی و شیوه جمع‌آوری اطلاعات به‌صورت میدانی و اسناد کتابخانه‌ای است. این پژوهش در پی پاسخ‌ به این پرسش است که طرح، نقش و شیوه‌ بافت گلیم چهل‌ماشوله چه خصلت‌های مهم و تکینه‌ای دارد که تاکنون تداوم داشته و ثبت ملی شده است؟ نتایج حاصل از این پژوهش، نشان می‌دهد ابتکار و مهارت بافندگان ایل افشار منجر به شکل‌گیری روش بافتی نادر، به‌‌صورت چپ‌بافی شده‌اند که حفظ و تداوم حیات فردی و اجتماعی آنان را به دنبال داشته و در زندگی روزمره آنها برای تأمین، شکل‌دهی و تزئین ملزومات و نیازمندی‌های زندگی، کار و استراحت‌شان کاربرد دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات