برهم‌کنش سه‌وجهیِ «عنوان» در طرح روی جلد سه کتاب تصویری کودک

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

کارشناسی‌ارشد، ادبیات کودک و نوجوان، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

10.22059/jfava.2024.366008.667187

چکیده

در کتاب‌های کودک کارکرد عنوان به اسم‌گذاری محدود نمی‌شود. اسم‌گذاری، کارکردی زبان‌شناختی به‌شمار می‌آید. عناوین پیش از اینکه خوانده شوند، دیده می‌شوند. از همین رو، عناوین می‌توانند با استفاده از شگردهای تایپوگرافیک کارکرد زیبایی‌شناختی خود را نیز به منصۀ ظهور برسانند. تایپوگرافیِ عنوان می‌تواند فضای نسبیِ محتوای کتاب را پیش از خواندن بازنمایی کند. علاوه بر این، برهم‌کنشِ عنوان کتاب و تصویر روی جلد نیز عامل مهمی در مفهوم‌سازی طرح روی جلد است. در همین راستا، پژوهش حاضر در پی پاسخ‌گویی به چگونگی برهم‌کنش مثلثِ «عنوان» (بعد زبان‌شناختی عنوان)، «تایپوگرافی» (بعد زیبایی‌شناختی عنوان) و «تصویر روی جلد» در ساختار مفهومیِ طرح روی جلد است. این پژوهش به‌لحاظ هدف، کاربردی و به‌لحاظ گردآوریِ داده، کتابخانه‌ای و به‌لحاظ روش، تحلیلی‌توصیفی است. جامعۀ هدف، کتاب‌های تصویری گروه سنی «الف» و «ب» است؛ نمونۀ مورد مطالعه به سه کتاب سؤال بزرگ (ارلبروش، 1388)، شیرۀ دانایی (پیومینی، 1396) و کارآگاه آفتابی (بهاری سعدی، 1396) محدود شده است. علت انتخاب سه کتاب مذکور، سبک‌های متفاوت در شیوۀ عنوان‌دهی و تایپوگرافی کلماتی است که در عنوان کتاب به کار رفته است. پژوهش‌های پیشین بین عنوان و تصویر روی جلد دنبال رابطه‌ای تک‌وجهی بوده‌اند؛ پژوهش حاضر برای عنوان، هویتی دوبعدی قائل است و از همین رو، برهم‌کنشِ عنوان با تصویر را در قالب رابطه‌ای سه‌وجهی واکاوی می‌کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

نشریه هنرهای زیبا: هنرهای تجسمی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 08 بهمن 1402

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار