1
دانشجوی دکتری پژوهش هنر، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس
2
دانشیاردانشکده هنر، دانشگاه شاهد
3
دانشیار دانشکده هنرهای تجسمی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران
چکیده
هنرمندان از عناصر مختلفی برای نمایش فکر یا ایده‌های خود استفاده می‌کنند و چگونگی کاربرد این عناصر، گویایی یا گنگی پیامشان را درپی‌دارد. کار پژوهشی گسترده‌ای روی برخی از این عناصر انجام شده؛ اما عواملی مانند «زاویه دید»، «فاصله» و «قاب بندی» نیمه‌ی تاریک و چالش‌برانگیز این مجموعه هستند که کمتر به آنها پرداخته‌شده. عامل زاویه‌دید در کیفیت احساسی و بصری تصویر نقش به‌سزایی دارد. ممکن است از یک زاویه، عناصر داخل کادر بهم فشرده و نامشخص به نظر برسند و از زاویه دیگر، واضح و مشخص دیده شوند. همان‌قدر که انتخاب صحیح زاویه می‌تواند مشوق و راهنمای مخاطب باشد، زاویه غلط هم می‌تواند او را سر‌درگم و گمراه کند. بنابراین انتخاب زاویه باید با در‌نظر‌گرفتن عوامل زیبایی، فنی و احساسی باشد تا به بهترین وجه موضوع تصویر را به بیننده ارائه دهد. در این پژوهش به شیوه تحقیق "توسعه‌ای" و روش "تحلیلی-توصیفی" مفاهیم از منابع نظری گوناگون برداشت، تحلیل و در طبقه‌بندی جدیدی قرار گرفته‌اند تا نسبت به نمونه‌های مطالعاتی قبلی مفهوم‌پردازی «زاویه دید» کامل‌تر ارائه شده باشد. زاویه دید کیفیت فضا و موضوع تصویر را دگرگون می‌کند و قابلیت القا معانی گوناگونی را نظیر: تجسم منطقی فضا/تجسم غیر ممکن و آزادانه، اغراق و مبالغه/سادگی، سکون/تحرک، خودی/بیگانگی، مرموز/ قابل اعتماد، پیچیدگی/وضوح دارد.
)
