بررسی نقش و جایگاه عنوان در کارکردهای بیانیِ عکس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

کارشناس ارشد عکاسی، دانشکده هنرهای تجسمی، دانشگاه هنر تهران، تهران، ایران

چکیده

چکیده
عنوان، در انتقال معنای عکس عنوان­گذاری­شده، می­تواند چون عنصری مشخص­کننده یا عاملِ سازنده و گاه تغییر­دهنده­ی معنا نقش ایفا کند و پیامِ آن در سطوح مختلفِ دستیابی به معنای نهایی اثر دریافت شود. از این­رو نادیده­گرفتن نقش آن در خوانش محتوای اثر، همچون حذف قسمتی از عکس است. مطالعات مختلفی با محوریت عنوان­گذاری در دنیا انجام شده، اما تا کنون در ایران هیچ پژوهشِ منسجمی در این حوزه صورت نگرفته­است. این مقاله برای اولین­بار در ایران و با هدف ایجاد حساسیت در عنوان­گذاری و خوانش آن، به بررسی نقش و جایگاه عنوان در انتقال معنای عکاسانه پرداخته و صحت بسطِ تعاریفِ پیشین از عنوان، به عکس را مشخص می­سازد. این مقاله ابتدا با بررسیِ پیشینه­ی ارتباطی ما با تصویر و متن به نمایندگی از عکس و عنوان، و طرح مباحث نشانه­شناسیِ مرتبط، به اثبات جایگاه عنوان در کارکردهای بیانی عکس می­پردازد. سپس با برهم­گذاریِ تعاریف و تعمیم آنها به حوزه­ی عکس، چارچوبی عملی و اثبات­شده، برای شناخت انواع عناوین فراهم می­آورد. برای ملموس نمودن این چارچوب، با مطالعه­ی جامعه­ی آماری در­دسترس، به دسته­بندی عناوین عکس­های گالری­های ایران پرداخته و در نهایت آنها را به دو گروه بیان­گر و دلالت­گر تقسیم می­کند. روش تحقیق در این مقاله توصیفی و تحلیلی می­باشد.

کلیدواژه‌ها


احمدی، بابک (1378)، آفرینش و آزادی، نشر مرکز، تهران.
بارت، رولان (1389)، پیام عکس، ترجمه‌ی راز گلستانی فرد، نشر مرکز، چاپ اول، تهران.
پرایس، دریک و ولز، لیز(1390)، اندیشیدن در باب عکاسی: مجادلات دیروز و امروز، ترجمه سولماز ختایی لر و ویدا قدسی‌راد ، در: لیز، ولز(ویراستار) عکاسی درآمدی انتقادی، ترجمه محمد نبوی و دیگران، چاپ اول، مینوی خرد، تهران.
رامامورتی، آناندی(1390)، وهم ها ونمایش‌ها: عکاسی و فرهنگ کالایی، ترجمه مهران مهاجر، در: لیز، ولز (ویراستار) عکاسی درآمدی انتقادی، ترجمه محمد نبوی و دیگران، چاپ اول، مینوی خرد، تهران.
کالینز، جف (1388)، دریدا: قدم اول، طراح بیل می بلین، ترجمه ی علی سپهران، پردیس دانش، شرکت نشر و پژوهش شیرازه-کتاب، تهران. لطفی، محمد حسن (1386)، کراتیلوس، (دسترسی در17آذر 1391)، http://tdi.blogfa.com/post-68.aspx.
میر صادقی، جمال و میرصادقی، میمنت (1377)، واژه‌نامه، هنر داستان نویسی، مهناز، چاپ اول، تهران.
یاکوبسن، رومن (1369)، زبان شناسی و شعرشناسی، ترجمه‌ی مریم خوزان و حسین پاینده، در: فالر، راجر. زبان شناسی و نقد ادبی، ترجمه‌ی مریم خوزان و حسین پاینده، نشر نی، تهران.
Adams, Hazard (Autumn, 1987), Titles, Titling, and Entitlement To. The Journal of Aesthetics and Art Criticism, Vol. 46, No. 1, pp. 7-21.
Fisher, John (Dec, 1984), Entitling, Critical Inquiry, Vol. 11, No. 2, pp. 286-298.
Franklin, Margery (1988), Museum of the Mind: An Inquiry Into the Titling of Artworks, Metaphor and Symbolic Activity, Vol. 3, Issue1.
Kress, Gunther & van Leeuwen, Theo (1996), Reading Images: The Grammar of Visual Design, Routledge, London. Levinson, Jerrold (Autumn, 1985), Titles .The Journal of Aesthetics and Art Criticism, Vol. 44, No. 1, pp. 29-39.
Petersen, Greg (Summer, 2006), Titles, Labels, and Names: A House of Mirrors, Journal of Aesthetic Education, Vol. 40, No.2 ,pp. 29-44.
http://www.azadartgallery.com/home/image-galleries/mohsen-yazdipour.aspx http://www.azadartgallery.com/home/image-galleries/mehran-mohajer.aspx
http://www.aarangallery.com/artist.php?lang=fa&oid=5007&cid=5065