استادیار گروه تاریخی پژوهشکده باستان‌شناسی، پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری کشور، تهران، ایران.
چکیده
گنجینهکلماکره بهطوراتفاقیدرسال 1368 ه.ش توسطیکشکارچیمحلیدر غار کلماکره واقعدر 20 کیلومتریشمالغربشهرستانپلدختردراستان لرستان کشف شد. اشیاء این گنجینهشاملانواع ظروف،ریتونها،مجسمههایانسانیوحیوانی،صورتکها،پلاکها،زیورآلاتو...از جنس نقره و طلا استکه متعلق به دوران ایلام نو (هزاره اول ق.م) هستند.در پژوهشی که منجر به شناسایی و مستندسازی اشیای گنجینه غار کلماکره لرستان در موزههای داخل و خارج از ایران شد، نقوش اساطیری و نمادین روی اشیاء و چگونگی تحول باورهای آئینی و مذهبی آنها بررسی و تجزیه و تحلیل شد. در طی این پژوهش بخشی از حلقه ارتباطی فرهنگی/تاریخی سازندگان این اشیاء از نظر تکنیک هنر فلزکاری و نمادشناسی با سایر اقوام ایرانی و تمدنهای همجوار در این دوره تاریخی و پس از آن مقایسه و بررسی شد. مفاهیم و بنمایههای نمادین و اساطیریآفرینش(نبرد نور و تاریکی)، چهرههاینمادین (شاهوقهرمان)، موجوداتاساطیری (موجوداتفراطبیعی و جانوران)، عناصر طبیعت (گیاهان، رستنیها وآب)، ابزارهای تشریفاتی شگفتونقوش اساطیری روی اشیاء، همه تبیینکننده افکار، عقاید و باورهای صاحبان و سازندگان آنهاست که حضور قدرتهای ماوراءالطبیعه در آنها مشهود است. این پژوهش به روش تحلیلی ـ استقرایی و با تأکید بر مطالعه نقوش و فرم اشیاء انجام شده است.همچنین از روش مشاهدهومراجعه به موزههای داخل کشور و جستجوی اینترنتی در وب سایتموزههای خارجی،روش مقایسهای و بررسی اسناد و متون تاریخی استفاده شده است.
ابتدای صفحه