طراحی سرپناه موقت مدولار مبتنی بر روش کاربر محور برای بازماندگان بلایای طبیعی (زلزله)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد طراحی صنعتی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران

2 استادیار گروه طراحی صنعتی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران

چکیده

امروزه بسیاری از شهرهای جهان در معرض آسیب­های ناشی از بلایای طبیعی قرار دارند. در ایران هم حوادثی نظیر زلزله و سیل بیشترین تعداد بی­خانمان­ها را در سال­های گذشته در­پی داشته­است. بازماندگان سوانح طبیعی نیازمند آرامش روانی از طریق تامین سرپناه سریع در کوتاه­ترین زمان ممکن هستند. در اکثر مواقع، چادرهای امداد برای زندگی طولانی مدت مناسب نبوده و با نیازهای کاربران مطابقت لازم را ندارد. در این راستا، پژوهشی در خراسان رضوی واقع در تربت حیدریه بر روی 95 نفر به عنوان نمونه داوطلب صورت گرفت. برای انجام این پژوهش از روش کاربرمحور استفاده شد. طراحی کاربرمحور، به درک نیازهای واقعی کاربران و زمینه استفاده از محصول توجه می­کند. پس از جمع­آوری داده­ها و رسیدن به معیارهای طراحی، ایده­پردازی انجام شد و طرح­های اولیه به همراه مدل­های مطالعاتی با مقیاس کوچک، چندین بار توسط کاربران مورد بررسی و اصلاح قرار گرفتند. نتایج بررسی نشان می­دهد، چادرهای امداد، نیازهای کاربران را تامین نمی­کند و کاربران به داشتن سرپناه سریع­الاحداث که از حریم خصوصی برخوردار باشد و مقاومت کافی در برابر شرایط جوی را داشته باشد، تمایل بیشتری نشان می­دهند.
 

کلیدواژه‌ها


 سائیل پور،ص (1370)، از مجموعه برنامه های آمادگی امداد (ویژه دوره تکمیلی امداد)، جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران.
 موسوی، عارف، رجب صلاحی، حسین، جهانگیر، ابراهیم، داراب خانی، رسول (1390)، برنامه ریزی کاربری اراضی شهری جهت کاهش آسیب های ناشی از زلزله با تاکید بر امکان اسکان اضطراری و موقت در ماهدشت، نشریه مدیریت شهری، دوره 9، شماره 28، صص 193 – 207.
Aysan, Y and Davis, I (1994), Rehabilitation and Reconstruction, Disaster Management Training Programme (DMTP), UNDP UNDHA, Geneva and New York.
Banks, J. A (1957), the Group discussion as an interview technique, The Sociological Review, 5(1), 75-84.
Bender, D. E & Ewbank, D (1994), The focus group as a tool for health research: issues in design and analysis, Health Transition Review, ????????????, 63-80.
 Bolin, R & Stanford, L (1991), Shelter, housing and recovery: A comparison of US disasters, Disasters, 15(1), 24-34.
 DİKMEN, N (2005), A provision model and design guidelines for permanent post-disaster housing in rural areas of turkey based on an analysis of reconstruction projects in çankiri, Doctoral dissertation, Middle East Technical University.
 Disaster Reduction (2005), National Report of the Islamic Republic of IRAN on Disaster Reduction, World Conference on Disaster Reduction, Kobe (Japan), 18-22 January 2005.
Gulliksen, J; Göransson, B; Boivie, I; Blomkvist, S; Persson, J & Cajander, Å (2003), Key principles for user-centred systems design, Behaviour and Information Technology, 22(6), 397-409.
 Johnson, C (2007), Strategic planning for post‐disaster temporary housing, Disasters, 31(4), 435-458.
Johnson, C(2007), Impacts of prefabricated temporary housing after disasters: 1999 earthquakes in Turkey, Habitat International, 31(1), 36-52.
Kensing, F & Blomberg, J (1998), Participatory design: Issues and concerns, Computer Supported Cooperative Work (CSCW), 7(3-4), 167-185.
Kuwabara, H; Shioiri, T; Toyabe, S. I; Kawamura, T; Koizumi, M; Ito‐Sawamura, M & Someya, T (2008), Factors impacting on psychological distress and recovery after the 2004 Niigata–Chuetsu earthquake, Japan: Community‐based study, Psychiatry and Clinical Neurosciences, 62(5), 503-507.
Maguire, M (2001), Methods to support human-centred design, International journal of human-computer studies, 55(4), 587-634.
 Taylor, B (1990), The HUFIT planning analysis and specification toolset. In Proceedings of the IFIP TC13 Third Interational Conference on Human-Computer Interaction (pp. 371-376), North-Holland Publishing Co.
 Thomas, C & Bevan, N (1996), Usability context analysis: a practical guide, ?????????????
 Undro (1982), Shelter after Disaster: Guidelines for Assistance, ?????, UN.
UN (2003), Hand Book For Estimating The Socio-Economic & EnvironmentEffects of Disaster, ECLAC.
Vredenburg, K; Mao, J. Y; Smith, P. W & Carey, T (2002), A survey of user-centered design practice. In Proceedings of the SIGCHI conference on Human factors in computing systems (pp. 471-478). ACM.
Wu, J. Y & Lindell, M. K (2004), Housing Reconstruction After Two Major Earthquakes: The 1994 Northridge Earthquake in the United States and the 1999 Chi‐Chi Earthquake in Taiwan, Disasters, 28(1), 63-81.