تایپ‌نگاری در عنوان‌بندی فیلم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مدرس گروه ارتباط تصویرى، دانشکده‌ی معماری و هنر، دانشگاه گیلان، رشت

2 استادیار گروه ارتباط تصویرى، دانشکده‌ی هنرهاى تجسمى، دانشگاه هنر

چکیده

عنوان‌بندی فیلم، مرکز توجه اولیه‌ی مخاطب است که در کنارِ القای مفاهیم خاص مرتبط با محتوای فیلم، عنوان و عوامل سازنده‌ی فیلم را با استفاده از تایپ‌نگاری معرفی می‌کند. به دلیل اهمیت تایپ‌نگاری در طراحی عنوان‌بندی فیلم، یکی از چالش‌های مهم در فیلم‌های ایرانی نیز از ابتدا، نحوه‌ی به‌کارگیری حروف فارسی و هم‌آهنگ‌سازی آنها با رسانه‌های نوری بوده‌ است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی میزان و نحوه‌ی حضور انواع تایپ‌فیس‌های رایجِ فارسی و شیوه‌ی بیان محتوای پیام به‌ واسطه‌ی حروف در عنوان‌بندی فیلم‌ها از ابتدای تاریخ سینمای ایران تا کنون، به منظور دست‌یابی به نکاتی جهت انتخاب آگاهانه‌ی تایپ‌فیس‌های فارسی مناسب در رسانه‌های نوری و استفاده‌ی صحیح از قابلیت‌ها و توان‌مندی‌های آنها در حوزه‌ی این رسانه، بوده است. جامعه‌ی هدف در این تحقیق تمامی عنوان‌بندی‌های فیلم‌های ایرانی بوده و 80 نمونه‌‌ی این پژوهش به روش هدف‌مند  انتخاب شده‌اند. ابزار تحقیق، چک‌لیست محقق­ساخته‌ای بوده که پایایی و روایی صوری آن به وسیله‌ی بازآزمون و نظر صاحب‌نظران تامین ‌گردیده است. روش تولید داده در این پژوهش مشاهده‌ی نیمه منظم بوده و داده‌ها با روش‌های شبه‌آماری تحلیل شده‌اند. نتایج تحقیق به روشنی نشان می‌دهد که بسیاری از تایپ‌نگاری‌ها در عنوان‌بندی فیلم‌های ایرانی بدون توجه کافی نسبت به رسانه و خصوصیات آن می‌باشند. 

کلیدواژه‌ها


استراوس، انسلم و کربین، جولیت (1390)، مبانی پژوهش کیفی: فنون و مراحل تولید نظریه‌ی زمینه‌ای، ترجمه‌ی ابراهیم افشار، نشر نی، تهران.
باس، سائول (1377)، فیلم‌ کوتاه سینمای مستقل،ترجمه‌ی شاپورعظیمی، انتشارات بنیاد سینمایی فارابی و انجمن سینمای جوانان ایران، تهران.
باورز، جان (1391)، مقدمه‌ای بر طراحی دوبعدی: درک فرم و کارکرد،ترجمه‌ی سودابه صالحی و مرجان زاهدی، انتشارات حرفه‌هنرمند، تهران.
حافظ‌ نیا، محمدرضا (1387)، مقدمه‌ای بر روش تحقیق در علوم انسانی، سازمان مطالعه و تدوین کتب  علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)، تهران.
حسینی‌راد، عبدالمجید (1386)، مبانی هنرهای تجسمی-گروه تحصیلی هنر، انتشارات چاپ و نشر کتاب‌های درسی ایران، تهران.
سعیدی پور، فرشته (1376)، گرافیک در عنوان بندی فیلم،انتشارات سروش، تهران.
صادقی، مهدی (1387)، گرافیک و سینما،انتشارات میردشتی، تهران.
کریمی، بیژن (1387)، سرشت زمان،انتشارات عرفان، تهران.
Baines, Ph & Haslam, A (2005), Type and typography, Laurence King Publishing, London.
Bellantoni, J & Woolman, M (1999), Type in motion: Innovations indigital graphics, Rizzoli International Publications, New York.
Bellantoni, J & Woolman, M (2000), Moving type: Designing for time andspace, RotoVision SA Publications, Switzerland.
Bishop, S & Hartman, A (2013), Interactive media design and development with Adobe CS6.  Clifton Park, Delmar, Cengage Learning, NY.
Byrne, B & Braha, Y (2012),Creative motion graphic titling: Titling with motion graphics for film, video, and the web, FL: CRC Press, Boca Raton.
Clark, B & Spohr, S (2002),Guide to postproduction for TV and film: Managing the process (2nd ed.), Focal Press, Burlington, MA.
Ellison, A (2006), The complete guide to digital type: Creative use of typography in the digital arts,Laurence King Publishing, London.
Erickson, G; Tulchin, H & Halloran, M (2010), The independent film producer's survival guide (3rd ed.), NY, Schirmer Trade Books, New York.
Gage, J (1999), Color and meaning: Art, science, and symbolism, CA, University of California Press, Oakland.
Gorden, B (2001), Making digital type look good, Thames & Hudson, London.
Gorkin, B & Carnase, T (1995), Type: The best in digital classic text font, NY: Watson-Guptill, New York.
Heller, S (2003), Teaching graphic design: Course offerings and class projects from the leading graduate and undergraduate programs, NY: Skyhorse Publishing Inc, New York.
Jury, D (2009), What is typography?, Rotovision, Switzerland.
Krasner, J (2014), Motion graphic design: Applied history and aesthetics, FL: CRC Press, Boca Raton.
McMillan, J. H., & Schumacher, S. (2001). Research in education: A conceptual introduction, 5th ed, NY: Longman, New York.
Panofsky, E (1997), Style and medium in the moving picture: Ananthology. In Irving Lavin (ed.), Three essays on style (pp.91-126), MA: MIT Press, Cambridge.
Weisenmiller, E.M (1999) A study of the readability of on screen text, unpublished doctoral dissertation, PolytechnicInstitute and State University, Virginia.
Yu, L (2008), Typography in film title sequence design, Unpublished Master of Fine Arts dissertation, Iowa State University.