پژوهشی برای معرفی جلد اول گلچین اسکندر سلطان813 ه.ق متعلق به بنیاد گلبنکیان پرتغال

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 فارغ التحصیل کارشناسی ارشد ارتباط تصویری دانشگاه تربیت مدرس

2 عضو هیت علمی گروه گرافیک دانشگاه تربیت مدرس

3 فارغ التحصیل کارشناسی ارشد گرافیک دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

آثار متعددی در طول تاریخ در مکاتب هنری ایران پدید آمد که قسمت عمده این آثار در قالب کتب
و گلچین ادبی می باشند. برخی از نفیس ترین این نسخ بنا به دلایل متفاوت از ایران خارج شده و در موزه ها
و بنیاد های هنری دیگر کشورها نگهداری می گرددند که همین امر باعث گردیده کمتر این آثار مورد پژوهش
و مطالعه محققان داخلی قرار گیرند.هدف از نگارش این مقاله معرفی و بررسی جلد اول گلچین اسکندر سلطان813ه.ق است که با رویکردی تحلیلی و توصیفی به جستجوی صفات و ویژگی های تصویری آن
می پردازد.گلچین اسکندر سلطان که امروزه در موزه بنیاد گلبنکیان در لیسبن پرتغال نگهداری می شود در سال 813 ه.ق در دو جلد به دستور اسکندر سلطان در زمان تیموریان نگاشته شده است. کاتب آن
محمود بن مرتضی الحسنی می باشد.جلد اول این نسخه دارای بیست و سه نگاره وشامل اشعار شاعرانی نظیر:نظامی گنجوی، مولانای رومی وعطار نیشابوری می باشد گلچین از دو قسمت حاشیه نویسی و متن مرکزی تشکیل شده است.کادرهای مثلثی کوچکی در اطراف کتاب برای تزئین ترسیم شده است.درون این مثلث های کوچک نقوش حیوانات و گلها و انواع اسلیمی ها کشیده شده است. فضای حاکم بر نگاره ها فضای روایتگری می باشد.

کلیدواژه‌ها


آژند، یعقوب(1387)، مکتب نگارگری شیراز، فرهنگستان هنر، تهران.
آژند، یعقوب(1387)، شاهنامه نگاری در مکتب شیراز، نشریه هنرهای زیبا، شماره 24، صص 98-84.
انوشه، حسن(1375 )، دانشنامه ادب پارسی، جلد یکم، انتشارات سازمان چاپ و انتشارات، تهران.
شایسته فر، مهناز(1384)، عناصر هنر شیعی، انتشارات مطالعات هنر اسلامی، تهران.
جوادی، رعنا(1387)، بررسی مفهومی پنج نگاره از گلچین 801 ه.ق اسکندر سلطان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد هنر اسلام، دانشکده هنرهای اسلامی تبریز، تبریز.
گرابار، اولگ(1383)، مروری بر نگارگری ایرانی، ترجمه: وحدتی،م، فرهنگستان هنر، تهران.
گری، بازیل(1385)، نقاشی ایرانی، ترجمه: شروه، ع، نشر دنیای نور، تهران.
کن بای، شیلا(1389)، نقاشی ایرانی، ترجمه: حسینی، م، دانشگاه تهران، تهران.
مقدم اشرفی، م (1367)، همگامی نقاشی با ادبیات در ایران، ترجمه:پاکباز،ر، انتشارات نگاه، تهران.
مقدم اشرفی، م (1382)، بهزاد و شکل‌گیری مکتب مینیاتور بخارا، ترجمه: زندی،ن، فرهنگستان هنر، تهران.