گذر معنا از نگاره به فرانگاره

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه هنر تهران

2 عضو هیات علمی دانشگاه هنر تهران

3 دانشگاه علامه طباطبایی، گروه فلسفه هنر

چکیده

تفسیر، فرایندی است که هدف از آن رسیدن به فهم است. هدف از تفسیر، درک معنای اشکال و یافتن پیامی است که آن‌ها می‌خواهند به انسان منتقل سازند. از نقطه نظر گادامر، ایماژها بیانی مبتنی بر مشارکت بیننده/تاویل‌گر در روند شکل‌گیری تصویر هستند و از این رو امکان جدایی ابژه و تاویل‌گر وجود ندارد. هم تصویر و هم بیننده هنگام تجربه تولید ایماژ تغییر می‌یابند. ایماژ موضوعی ثابت و ایستا نیست بلکه ادراکی است که خود را طی تجربه‌ی «مشاهده» شکل می‌دهد. در روند دیدن، زمینه‌های فرهنگی و تجربه‌های دیداری بیننده در پردازش تصویر دخالت کرده و از این رو تجربه‌های دیداری او دارای ساختاری تاریخی-فرهنگی می‌گردد؛ داده‌ها و داشته‌های پیشین برنوع دیدن و درک بیننده تاثیر می‌گذارند. از این رو ناظر تحت تاثیر فرانگاره‌ها تصویر را می‌بیند، می‌سازد و معنا می‌کند. این مقاله به واکاوی نقش خیال در بازتولید تصویر در ذهن بیننده پرداخته و قصد دارد برای وجود فرانگاره و کیفیت تاثیر آن روشی علمی و قابل سنجش کمی پیدا کند. در نهایت نمونه پژوهشی نشان می‌دهد بیننده اثر بیش از آنکه نگاره‌ها را ببیند تحت تاثیر فرانگاره‌های ذهن خود قرار دارد و تصاویر را پیش از دیدن و فهمیدن تفسیر کرده و فرم را تنها به واسطه تجربه دیداری خود می‌فهمد وکامل می‌کند.

کلیدواژه‌ها


فهرست منابع
بورکهارت، ت (1390)، ارزش های جاودان در هنر اسلامی، (ا. رحمتی, تدوین)، فرهنگستان هنر، تهران.
جواهری‌نیا، ف (۱۳۸۷)، نگرشی ژرف به یی چینگ و مفاهیم آن، بدیهه، تهران.
ربانی‌گلپایگانی، ع (1381)، هرمنوتیک فلسفی در اندیشه گادامر، قبسات، شماره؟؟؟؟؟، صص 24-29.
کیوی، ر (۱۳۸۵)، روش تحقیق در علوم اجتماعی (نظری و عملی) (نسخه ویراست ۲)، (ع. نیک‌گهر، مترجم)، نشر توتیا، تهران.
لوتز، ک (138۷)، گادامر: شکل‌گیری هرمنوتیک ایماژها، پژوهشنامه فرهنگستان هنر، ۱۱ (۱)، صص ۵۸-۷۹.
مجتهد شبستری، م (۱۳۷۵)، هرمنوتیک، کتاب و سنت، نشر طرح نو، تهران.
نامور مطلق، ب (138۷)، یائوس و ایزر: نظریه دریافت، پژوهشنامه فرهنگستان هنر، ۱۱ (۱)، صص ۹۳-۱۱۰.
نصر، س (138۵، تیر)، پژواک در فضای تهی/ اهمیت خلأ در هنر اسلامی، مجله خردنامه همشهری، شماره ۴، صص ۱۶-۱۷.
نصر، س (۱۳۸۹)، هنر و معنویت اسلامی، (ر. قاسمیان، مترجم)، نشرحکمت، تهران.
ویتگنشتاین، ل (۱۳۸۱)، پژوهشهای فلسفی (نسخه چاپ دوم)، (ف. فاطمی، مترجم)، نشر مرکز، تهران.
 
 
Belting, H (2001), Bild Anthropologie:Entwurfefure ineBildwissenschaft, Wilheil Fink Verlag, Munchen.
Betti, E (1967), Allgemeine Auslegungslehre als Methodik der Geistewissenschaften, J. C. B. Mohr, Tübingen.
Brown, G & Yule, G (1983), Discourse analysis, Cambridge University Press, Cambridge.
Gadamer, H. G (1990), Gesammelte Werke (Vol. 1), Mohr Verlag, Tuebingen.
Gadamer, H. G (2003), Truth and Method, (J. Weinsheimer, Trans.), Continum, New York.
Hove, L.-J (2004), Improving Image Retrieval with a Thesaurus for Shapes, The VORTEX Prototype, Bergensis, THE FACULTY OF SOCIAL SCIENCES, DEPARTMENT OF INFORMATION SCIENCE AND MEDIA STUDIES.
Jean-François Le, N (1979), La Sémantique psychologique, French P, Paris.
Lao-tzu (2008), Tao Te Ching, (J. Legge, Trans.), Manor, Rockville, Maryland.
Mitchell, W. J (1986), Iconology: Image, Text, Ideology, U of Chicago P, Chicago.
Stalnaker, R (1987), "Assertion" Syntax and Semantics, Yale University Press, New Haven and London.
Stanfford, B. M (2009), The Remaining 10 Percent: The Role of Sensory Knowledge in the Age of the Self-Organizing Brain, (J. Elkins, Ed.), Routledge, New York, London.