اثربخشیِ سبک‌هایِ هُنریِ پس از سده‌یِ بیستم بر معماریِ تندیس‌وارِ معاصر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجویِ دکترایِ معماریِ دانشگاهِ تهران

2 استادِ دانشکده‌یِ شهرسازی، پردیسِ هنرهایِ زیبا، دانشگاهِ تهران، تهران، ایران

3 استادِ دانشکده‌یِ معماری، پردیسِ هنرهایِ زیبا، دانشگاهِ تهران، تهران، ایران

چکیده

با اندکی باریک‌بینی، تعاملِ تام‌وتمامِ معماری با هر سه عرصه‌یِ معارفِ آدمی، اعم از علومِ انسانی، علومِ طبیعی، و هنر، به‌چشم می‌آید. این شاخه‌هایِ شناخت، به‌ناچار، با یکدیگر سازگاری می‌یابند و گشادوبست‌هایی را از سر می‌گذرانند. این‌سان، سرمشق‌هایِ فنی و هُنری‌ای که زمانی بر صدر بودند و قَدر می‌دیدند، در هنگامه‌ای دِگَر، زیرِ تازیانه‌هایِ تفکراتِ تازه درد کشیدند و طرد شدند. روزگارِ پیش از جنگِ دومِ جهانی را "عصرِ مجسمه‌سازی" در تاریخِ معماری نام نهاده‌اند. این مهم، در نتیجه‌یِ ابداعاتِ انقلابیِ برخاسته از فناوری‌هایِ پیشرفته و مصالحِ جدید در صنعتِ ساخت‌وساز به‌ظهور رسید. معماریِ تندیس‌وار، که ساختمان را چونان مجسمه‌ای دُرسا، به‌قصدِ نمایش در معرضِ دیدِ عموم می‌گذارَد، در درجه‌یِ نخست، به خصایصِ ظاهریِ بنا شاملِ فرم، سازه، و مقیاس، وابسته است. بدین‌ترتیب، می‌بایستی که ردِپایِ مصادیقِ آغازینِ آن را در ابنیه‌یِ دورانِ باستان جست. با نگاهی انضمامی بر اولین زمینه، یعنی فرم، جستارِ حاضر تلاش دارد تا با کاربستِ راهبردِ کِیفی و تدابیرِ استدلالِ منطقی و بررسیِ موردی، نشان دهد که برخی از خیزش‌هایِ هُنریِ مدرنیستی مانندِ آر نُوو، اکسپرسیونیسم، نِئو بروتالیسم، کوبیسم، فوتوریسم، و کانستراکتیویسم، الهام‌بخشِ معماری-تندیسگریِ معاصر شده‌اند، که خود، در بسیاری از سبک‌هایِ معماریِ پسامدرنیستی نظیرِ های-تِک، دی‌کانستراکتیویسم، فولدینگ، پارامِتری‌سیسم، زیست‌ریخت‌شناسی، و بایودیجیتال، تجلیِ چشمگیری یافته است.

کلیدواژه‌ها


 احمدی، بابک (۱۳۷۲)، نگرشِ فلسفیِ پست‌مدرن، فصلنامه‌ی شهرسازی و معماری آبادی، سالِ سوم، شماره‌ی ۱۰، صص ۳۴-۴۱.
 احمدی، بابک (۱۳۹۰)، حقیقت و زیبایی: درس‌های فلسفه‌ی هنر، نشرِ مرکز، تهران.
 Arnason, H. Harvard & Elizabeth C. Mansfield (2013), History of Modern Art: Painting, Sculpture, Architecture, Photography, Pearson, Amsterdam.
 Chilvers, Jan; Harold Osborne & Dennis Farr (1994), The Oxford Dictionary of Art, Oxford University Press, Oxford.
 Deleuze, Gilles & Félix Guattari (2005), A Thousand Plateaus: Capitalism and Schizophrenia, translated with a foreword by Brian Massumi, University of Minnesota Press, Minneapolis.
 Fontana-Giusti, Gordana (2013), Foucault for Architects, Routledge, London.
 Gardner, Helen (2014), Gardner’s Art through the Ages: A Concise Western History, edited by Fred S. Kleiner, Wadsworth Cengage Learning, Boston.
 Janson, Horst W (2011), Janson’s History of Art: The Western Tradition, edited by Penelope Davis, Walter Denny, Frima Hofrichter, Joseph Jacobs, Ann Roberts and David Simon, Prentice Hall, London.
 Jencks, Charles (1997), The Architecture of Jumping Universe, Academy Editions, London.
 Le Corbusier (1986), Towards a New Architecture, translated by Frederick Etchells, Dover Publications, New York.
 Mallgrave, Harry Francis & David Goodman (2011), An Introduction to Architectural Theory: 1968 to the Present, Blackwell Publishing Ltd, Oxford.
 Norberg-Schulz, Christian (1975), Meaning in Western Architecture, Praeger Publishers, New York.
 Spencer, Douglas (2011), Architectural Deleuzism: Neoliberal Space, Control and ‘Univer-City’, Radical Philosophy, series 1, issue 168, pp. 9-21.
 Tatarkiewicz, Władysław (1980), A History of Six Ideas: An Essay in Aesthetics, Polish Scientific Publishers, Boston.
Venturi, Robert (2002), Complexity and Contradiction in Architecture, The Museum of Modern Art, New York.
Watkin, David (2005), A History of Western Architecture, Laurenc