توانایی‌های خیال و نسبت میان زیبایی طبیعی و هنری از نظر جوزف ادیسون

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه فلسفه هنر، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

جوزف ادیسون با تمرکز بر ادراک زیباشناختی، شأن خیال را به عنوان یک نیروی خداداده­ی ذهنی که چندین امکان مثبت و منفی برای لذت بردن فراهم می­کند، بالا می­برد. بخشی از نیروی خیال بدور از هر گونه علائق و انگیزه­های معرفتی، توأم با یک نگرش بی­غرض، میان حس و فاهمه آزاد عمل می­کند و لذات اولیه را از ابژه­های طبیعی یا حاضر و لذات ثانویه را از تصور و بازنمایی آنها موجب می­شود و این گونه ضرورت ارتباط هنر و طبیعت تأیید می­شود. در این مقاله به منظور بیان این که چه نسبتی میان زیبایی طبیعی و هنری برقرار است، تلاش می­شود شرح مبسوط­تری از کارکردهای شناختی، معنوی و زیباشناختی خیال عرضه شود. همچنین از آنجا که نظریه خیال ادیسون، آرام­آرام زمینه­ی رویکرد ذهنی را در تعریف تجربه زیباشناختی فراهم می­کند، تلاش می­شود تبیینی از چرایی وقوع تجربه زیباشناختی در مواجهه با زیبایی، هماهنگی و عظمت در طبیعت حاصل شود و در نهایت این که چگونه امر نو یا غیرمتعارف در خلق تجربه زیباشناختی می­تواند به هنر در برابر طبیعت، امکانی مضاعف ببخشد. برای تحقق این منظور، داده­های این پژوهش از طریق مطالعه­ی کتابخانه­ایِ آرای ادیسون و شارحان وی گردآوری شده، سپس توصیف و تحلیل می­شوند.

کلیدواژه‌ها


بیردزلی، مونرو سی و هاسپرس، جان (1387)، تاریخ و مسائل زیباشناسی، ترجمه: محمد سعید حنایی کاشانی، هرمس، تهران.
ریتر، یوآخیم؛ گروندر، کارلفرید و گابریل، گتفرید (1389)، فرهنگ­نامه تاریخی مفاهیم فلسفه (جلد اول: فلسفه هنر)، ترجمه: گروه مترجمان مؤسسه فرهنگی-پژوهشی نوارغنون، مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، تهران.
 Addison, Joseph & Steele, Richard (1981), the Spectator, Vol. II, with a New Edition, Introduction, Notes and Index By: Henry Morley, Ebook, Availabl at: https://www.gutenberg.org.
 Addison, Joseph & Steele, Richard (1987), the Spectator, Vol. III, Edited by: Donald F. Bond, Clarenden Press, Oxford, U.K.
 Boswell, James (1953), Boswell’s Life of Johnson, Oxford University press, U. K.
Chappel, Vere (1994), The Cambridge Companion to Locke, Cambridge Universitu Press, U. K.
Eliuseff, Lee Andrew (1963), The Cultural Milieu of Addison’s Literary Criticism, University of Texas Press, U.S.A.
Grindle Nick (2006), Virgil’s Prospects: The Gentry and the Representation of Landscape in Addison’s Theory of the Imagination’, Oxford Art Journal, University Oxford Press, Oxford, Vol.29, No.2, PP.185-195.
Habib, M. A. G (2005), A History of Literary Criticism and Theory, Publisher by: Wiley Blackwell, U. K.
Hamm, Victor M (1934), Addison and the Pleasures of the Imagination, Modern Language Notes, Vol. 52, No.7, pp. 498-500.
 Kivy, Peter (2004), The Blackwell Guide to Aesthetics, Blackwell Publishing, United Kingdom.
Uhlmann, Dirk (2008), Delightful Visibility and its Limits: Joseph Addison on The
Pleasures of the Imagination, Language and Scientific Imagination, the 11th International Conference ISSEI, Language Centre, University of Helsinki, Finland, PP. 1-14.
Ribot, Th (1906), Essay on the creative Imagination, Trans. by Baron Albert H. N., Publishing Co. Chicago, U.S.A.
Zeitz, Lisa M (1992), Addison’s Imagination Papers and the Design Argument, English Studies, Vol. 73, No.6, pp. 493-502.

https://plato.stanford.edu/entries/aesthetics-18th-british, Stanford encyclopedia of philosophy, “18th Century British Aesthetics”, First published Thu Jul 6, 2006; Substantive Revision Mon Aug 20, 2018, (Available at: 2018/10/10).