مطالعه ی موضوعی و محتوایی مجسمه های زنانه در شهر تهران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه هنر اصفهان

2 عضو هیات علمی / دانشگاه هنر اصفهان

3 گروه صنایع دستی، دانشکده صنایع دستی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان

چکیده

نصب مجسمه در شهر تهران از زمان حکومت قاجار متداول شد و پس از انقلاب اسلامی با سرعتی رو به رشد ادامه یافت. در این میان، موضوع زن در مجسمه­سازی از لحاظ محتوایی و ساختاری از اهمیت خاصی برخوردار است. پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از اسناد و منابع کتابخانه‌ای و میدانی، به دنبال مطالعه و‌ دسته‌بندی موضوعی و محتوایی مجسمه‌های شهری زنانه‌ی تهران و پاسخگویی به این سؤال است که موضوع زن از نظر کیفی چگونه مورد توجه هنرمندان و سفارش‌دهندگان بوده است و کدام ابعاد وجودی و هویتی زن مورد توجه و تأکید بیشتری قرار گرفته است. نتایج تحقیق مبین آن است که در مجسمه‌های زنانه شهر تهران، علاوه بر الزامات شرعی، فرهنگی و دوری از برهنگی، از لحاظ موضوعی مضمون مادر بیشترین وجه هویتی را به خود اختصاص داده است که از منظر اجتماعی، نموداری از پذیرش عام این تصویر از زن در جامعه و از سوی دیگر جنبه تبلیغاتی آن توسط سفارش‌دهندگان آثار است و سایر هویت‌ها و جنبه‌های مرتبط با زنان نظیر جنبه‌های اجتماعی، همچون تصویر مفاخر و مشاهیر زن ایرانی کمتر مورد توجه هنرمندان و سفارش‌دهندگان قرار دارد. از لحاظ فرمی نیز، اکثر این آثار سبک واقع­گرایانه را به خود اختصاص داده‌اند.

کلیدواژه‌ها


اعظم‌زاده، محمد؛ رستمی، مصطفی و صباغپور، الناز (1394)، درآمدی بر پیکرسازی زن در ایران باستان، نشر مارلیک، تهران.
پاکباز، رویین (1387)، دایره‌المعارف هنر، نشر فرهنگ معاصر، تهران.
پوراصغریان، مهتاب (1387)، مجسمه‌سازی در فضای شهری ایران، نگره، شماره 9و8، صص 39-30.
پورمند،حسنعلی و محسن موسیوند (1389)، مجسمه‌سازی در فضای شهری، هنرهای زیبا-هنرهای تجسمی، شماره‌44، صص 58-51.
تناولی، پرویز و فاطمه کاوندی (1392)، تاریخ مجسمه‌سازی در ایران، نشر نظر، تهران.
توین‌بی، آرنولد (1362)، تاریخ تمدن، مترجم: یعقوب آژند، نشر مولی، تهران.
خانی، شهین (1380تابستان)، پیکره‌های آیینی مؤنث در فلات ایران، مجله هنر، شماره 48، صص 100-94.
دادور، ابوالقاسم؛ قریب‌پورشهریاری، نازنین و فرناز عرب‌نیا (1394)، جستاری در سنت و مدرنیسم و تأثیر آن بر صنایع‌دستی، نشر مرکب سفید، تهران.
دیویس، دنی؛ هفریچر، جاکوبز و روبرتز، سیمون (1388)، تاریخ هنر جنسن، مترجم: فرزان سجودی و همکاران، نشر فرهنگسرای میردشتی، تهران.
رهنورد، زهرا (1385)، جایگاه زن در هنر تجسمی امروز ایران، مطالعات زنان، سال چهارم، شماره1، صص 133-123.
شمسی زاده ملکی، روح اله (1391)، مجسمه در محیط یا بر محیط؟، منظر، شماره22، ص 26-20.
شیخ الاسلامی، پری (1351)، زنان روزنامه‌نگار و اندیشمند ایران، نشر نویسنده، تهران.
شناسنامه‌ی آثار حجمی تهران(؟؟؟؟؟)، سازمان زیباسازی شهر تهران، معاونت فرهنگی و هنرهای شهری، مدیریت آثار حجمی.
طاهری، صدرالدین (1393)،  ایزدبانوان در فرهنگ اساطیر ایران و جهان، نشر روشنگران و مطالعات زنان، تهران.
طلایی، مینا و غلامعلی حاتم (1390)، سیر تحول مجسمه‌سازی ایران، هنرهای تجسمی، شماره 9، صص 26-15.
علیزاده، فروغ (1392)، زن در ایران باستان، نشر شورآفرین، تهران.
کامیاب، جمال و محمد بهرامی (1392)، باغ مجسمه، نشر هنرمعماری قرن، تهران.
 نوغانی، سمیه (1391)، بررسی نشانه‌های تصویری لوح«زن ریسنده»متعلق به دوران ایلام جدید، نگره، شماره23،41-31.
 
www.pictadesk.com/post/BXZtrNLgBeU
https://steemitimages.com/DQmVpzc4GgxLrBUMxoaDdxMzMvDbxN952JrBcrGUHu4MBAs