بررسی نقش الهام و اقتباس در اصالت آثار هنرهای تجسمی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی دانشگاه تهران

2 پردیس هنرهای زیبا - دانشگاه تهران- ایران- تهران

چکیده

مسئله‌ی اصالت آثار هنری در تاریخ هنر و دوران معاصر از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده‌است. امروزه بازگشت به سنت‌های گذشته، ضرورت درک مفهوم اصالت را در ارتباط با مباحثی چون الهام و اقتباس در آثار هنرهای تجسمی بیشتر کرده‌است. این مقاله با هدف تبیین جایگاه و نقش اصالت در هنرهای تجسمی، سعی در پاسخ به این پرسش دارد که آیا هنرمند با الهام و اقتباس از دیگر آثار هنرهای تجسمی می‌تواند اصالت هنری آثار خویش را حفظ کند؟ مسئله‌ی دیگر نقش خلاقیت فردی هنرمند در اصالت بخشیدن به آثارش است. با نتایج به‌دست آمده در پژوهش، الهام و اقتباس درصورتی که با رعایت اصول و آگاهی صحیح و مبتنی بر خلاقیت هنرمند به بیانی فردی و خلاقانه دست یابد، خدشه‌ای به اصالت اثر وارد نمی‌کند، همچنین اثر جدید می‌تواند اصالت جدیدی بیابد. تقسیم‌بندی اصالت اثر به اصالت مطلق و نسبی در دوره معاصر می‌تواند درک و حفظ مفهوم اصالت را ممکن سازد. در پژوهش حاضر که به روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از اسناد و منابع کتابخانه­ای منابع اینترنتی انجام شده است، سعی شده با پرداختن به مفاهیم اصالت، الهام و  اقتباس به‌طور جداگانه و با مطالعه نمونه آثاری از هنرمندان، نقش این مباحث را در رابطه با اصالت اثر هنری مورد پژوهش قرار دهد.

کلیدواژه‌ها


احمدی علیایی، سعید و محمودی، فتانه (1394)، جهان‌های اثرگذار در تکوین اثر هنری: تاریخ جامعه، تاریخ هنر، تاریخ هنرمند"، فصلنامه‌ی تخصصی نقد ادبی، شماره 29، صص 52-31، دسترسی روی (Url 8).
انصاری، باقر (1386)، شرایط اثر قابل حمایت، نشریه تحقیقات حقوقی، شماره 45، صص 151-97.
جعفری، علی (1393)، بررسی حقوقی ضابطه ی اصالت آثار ادبی و هنری، فصلنامه‌ی دیدگاه‌های حقوق قضایی، شماره 65،  صص 36-15.
خیری، محمد (1389)، اقتباس برای فیلمنامه(پژوهشی در زمینه‌ی اقتباس از آثار ادبی برای نگارش فیلمنامه) ، نشر سروش، چاپ سوم، تهران.
داتون، دنیس و لسینگ، الفرد (1389)، آثار جعلی و تقلبی، ترجمه نیما ملک‌محمدی، نشر متن، چاپ اول، تهران.
دهخدا، علی‌اکبر (1339)، لغت‌نامه دهخدا، نشر دانشگاه تهران، چاپ اول، جلد اول، تهران.
ریخته‌گران، محمدرضا (1382)، پرسشی از دکتر محدرضا ریخته‌گران: الهام در هنر، نشریه بیناب (سوره مهر)، شماره 3 و4، صص 201-196.
زرکلام، ستار (1387)، حقوق مالکیت ادبی و هنری، نشر سمت، چاپ دوم، تهران.
زرین‌کوب، عبدالحسین (1369)، نقد ادبی، نشر امیرکبیر، چاپ چهارم، تهران.
سمیع‌آذر، علیرضا (1388)، اوج و افول مدرنیسم، نشر نظر، چاپ اول، تهران.
شبیری، سیدحسن (1389)، پیش‌نویس لایحه ی قانون جامع حمایت از حقوق مالکیت ادبی و هنری و حقوق مجاور، نشر شورای عالی اطلاع ‌رسانی، چاپ اول، تهران.
شبیف، ریچارد (1383)، دایره‌المعارف زیبایی‌شناسی، "اصالت در هنرهای بصری"، ترجمه احمد صبوری، ویراسته جرج کلی، مؤسسه فرهنگی گسترش هنر، مرکز مطالعات و تحقیقات هنری، تهران.
شهبا، محمد و شهبازی، غلامرضا (1391)، تاریخ، اقتباس و تصاحب در سینما، نشریه هنرهای زیبا - هنرهای نمایشی و موسیقی، دوره 17، شماره 2، صص 24-15.
شولتز، دوان پی و شولتز، سیدنی آلن (1370)، تاریخ روان شناسی نوین، ترجمه علی اکبر سیف و دیگران، نشر رشد، چاپ اول، تهران.
صفائی، سیدحسن (1375)، مقالاتی درباره ی حقوق مدنی و تطبیقی، نشر میزان، چاپ اول، تهران.
عمید، حسن (1358)، فرهنگ فارسی عمید، نشر امیرکبیر، چاپ سیزدهم، تهران.
لگنهاوزن، محمد (1384)، نقدی بر «اخلاق اصالت»، ترجمه منصور نصیری، نشریه راهبرد، شماره 35، صص 450-420.
میرشاه ولد، مینو (1388)، در باب هنر اقتباس، نشریه فرهنگ و هنر نمایش، شماره 119و 120، صص 21-19.
هاکسلی، الدوس (1336)، نبوغ، هنر، الهام، ترجمه جلال نعمت‌اللهی، نشریه سخن، شماره 12، صص 1192-1188.
یانگ، جیمز اُ (1388)، هنر و شناخت، ترجمه هاشم بناءپور، بهاره آزاده سهی، ارشیا صدیق، نشر شادرنگ، چاپ اول، تهران.
یونگ، کارل گوستاو (1352)، انسان و سمبولهایش، ترجمه اوطالب صارمی، نشر امیرکبیر، چاپ اول، تهران.
Benjamin, Walter (1989), Berliner kindheit um neunzehnhundert, (edited by rolf tiedemann and hermann sschweppenhauser), Suhrkamp, Frankfurt.
Bertand, Andre (1999), Le droitd auteur et droits voisins, 2eme.ed, Dalloz, Paris.
Chilvers, Ian & Glaves-Smith, John eds. (2009), Dictionary of Modern and Contemporary Art, Oxford University Press, Oxford.
Young, J. O (2010), Cultural apprppriation and the arts, Wiley-Blackwell, Oxford.
 
   URL 1: https://www.wadsworthshop.org, Salvador Dalí, Apparition of Face and Fruit Dish on a Beach     (accessed: 1397/5/1, 10:30).
  URL 2: https://www.saatchigallery.com, artists, zhang_xiaogang      (accessed: 1396/2/28, 11:00).
   URL 3: https://www.comuseum.com, painting, masters, zhang-daqian      (accessed: 1396/2/28, 21:00).
   URL 4: https://www.artnet.com, artists,vik- muniz      (accessed:1397/02/24, 17:00).
   URL 5: https://www.artnet.com, artists, yue-minjun     (accessed: 1396/3/17, 10:00).
   URL 6: https://www.tate.org.uk,art,art-terms,appropriation      (accessed:1397/02/24, 18:00).
   URL 7: https://www.tate.org.uk, neo-geo     (accessed:1397/02/24, 16:00).
   URL8: https://www. lcq.modares.ac.ir    (accessed: 1396/1/17, 12:00).
منابع تصویری
https://www.artlinkart.com, Xu Changchang      (accessed: 1396/2/28, 21:00).
https://www.artnet.com, artists, yue-minjun- vik-muniz- sherrie-levine    (accessed: 1396/3/17, 10:00).
https://www.artsy.net, article,artsy-editorial-robert-rauschenberg-erased-de-kooning   
https://www.comuseum.com, painting, masters, zhang-daqian      (accessed: 1396/2/28, 21:00).
 (accessed:1397/04/16, 12:00).
https://www.guyhepner.com, product,sunday-la-grande-jatte-georges-seurat-vik-muniz  
   (accessed:1397/02/24, 19:00).
https:// www.kunzt.gallery, Yue Minjun      (accessed: 1396/12/08, 15:00).
https://www.saatchigallery.com, artists, zhang_xiaogang      (accessed: 1396/2/28, 11:00).