طراحی مسئولانه، طراحی محصول با هدف کمک به روان درمانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه طراحی صنعتی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران

2 عضو هیأت علمی گروه طراحی صنعتی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

طراحی مسئولانه یا طراحی متعهد به جامعه که زیر چتر مفهوم گسترده تر پایداری اجتماعی قرار می گیرد، در پی شناسایی و پاسخ به نیازهای به حاشیه رانده شده جامعه، بدون انتظار برای به رسمیت شناخته شدن آنها توسط مکانیزم بازار است. این رویکرد که در اخلاق و جنبه های مسئولیت اجتماعی طراحی ریشه دارد، به موازات افزایش دغدغه­مندی انسان گرایانه مطالبات عمومی، رنگ جدی تری به خود گرفته است. هرچند جامعه طراحی هرگز از چنین ارزش هایی خالی نبوده است، اما به رسمیت شناختن و ارائه چارچوب های مفهومی، به رشد و بالندگی این حوزه کمک خواهد کرد. با این ضرورت و نبود مطالعه مشابه در ادبیات داخلی، این مقاله پس از شرح مبانی نظری موضوع، در قالب ارزشیابی و تحلیل روند یک مطالعه موردی بومی که ذیل روش های تحقیق توصیفی طبقه­بندی می شود، به بررسی ابعاد و فرایند دست یابی به اهداف طراحی مسئولانه پرداخته است. مطالعات پیشین و نتایج این پروژه نشان می دهند کنشگرایی و جستجو و تلاش در شناسایی مسائل به حاشیه رانده شده، از مهم ترین تفاوت های این رویکرد با نظام های معمول طراحی مبتنی بر بازار است. مهارتی که البته توسعه آن نیازمند نگاه جدی تر برنامه های آموزشی طراحی است.

کلیدواژه‌ها


اژدری، علیرضا؛ امیر مسعود، فریدی زاد و کامه خوش، پارسا (1390). به سوی راهکاری برای طراحی فرهنگ محور، هنرهای زیبا- هنرهای تجسمی، دوره2، شماره 42،صص 57-66.
آوخ کسیمی، فرهاد؛ مهدوی، علی و ابراهیمی، محمدرضا (1392). تعیین رابطه خودزنی و اختلال شخصیت در سربازان، ابن سینا، دوره 15، شماره 4،صص 24-29.
اشرافی، کیان و صالحی، سودابه (1392). اخلاق در طراحی گرافیک: بررسی مباحث اخلاقی حرفه ای طراحی گرافیک، پیکره پژوهش هنرهای تجسمی، دوره 2، شماره4،صص 5-22.
باقری، ابراهیم (1391). مفاهیم کاربردی در طراحی احساس گرا، هنرهای زیبا-هنرهای تجسمی، دوره 4، شماره 50،صص 51-60.
تقی‌زاده، اکرم (1391). بررسی جنبه‌های خودآزاری، شیوع، علت و درمان آن، رشد آموزش مشاور مدرسه، دوره 8، شماره 2،صص 22-26. چوپانکاره، وحید؛ اژدری، علیرضا و همتی، زینب (1390). طراحی با رویکرد احساسگرا : مطالعه موردی طراحی وسیله سرگرمی، هنرهای زیبا-هنرهای تجسمی، دوره 3، شماره 46،صص 67-74.
حکیم شوشتری، میترا و خانی پور، حمید (1393). مقایسه خودآسیب رسانی و اقدام به خودکشی در نوجوانان: مرور نظام مند، مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران (اندیشه و رفتار)، دوره 20، شماره 1،صص 3-13.
خانی‌پور، حمید؛ برجعلی، احمد؛ گلزاری، محمود؛ فلسفی‌نژاد، رضا و حکیم‌شوشتری، میترا (1392). خودآزاری در نوجوانان بزهکار و نوجوانان با سابقه اختلالات خلقی : یک پژوهش کیفی، تحقیقات کیفی در علوم سلامت، سال2، شماره 3،صص 195-207.
صفاری‌نیا، مجید؛ نیکوگفتار، منصوره و دماوندیان، ارمغان (1393). اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیک بر کاهش رفتارهای خود آسیب‌رسان نوجوانان بزهکار مقیم کانون اصلاح و تربیت تهران، مطالعات روانشناسی بالینی، سال چهارم، شماره 15،صص 141-158.
فریدی زاد، امیر مسعود (1398). طراحی محصول با تکیه بر کارکردهای پروتوتایپ، هنرهای زیبا-هنرهای تجسمی، دوره 24، شماره2، صص113-122 .
فریدی زاد، امیر مسعود و هاتف، سارا (1396). طراحی برای پایداری اجتماعی از طریق سیستم های خدت-محصول، دوره 2، شماره 1، صص149-137.
قوتی، عاطفه؛ طالبیان شریف، جعفر و آهوان،مسعود (1397). اثربخشی طرحواره درمانی گروهی بر کاهش رفتارهای خودزنی و خودکشی دختران نوجوان بین 14-18 سال مشهد، فصلنامه ایده های نوین روانشناسی، دوره 2، شماره 6،صص 1-12.
نورمن، دانالد؛ حق پرست، معصومه (1396). طراحی حسی، حرفه هنرمند، تهران.
Caruso, C., & Frankel, L. (2010, July). Everyday people: Enabling user expertise in socially responsible design. In Proceedings of the 2010 Design Research Society Montreal Conference, Design & Complexity, Montreal, QC, Canada (pp. .7-9).‏ Cipolla, C., & Bartholo, R. (2014). Empathy or inclusion: A dialogical approach to socially responsible design. International Journal of Design, 8(2).‏ Cooper, R. (2005). Ethics and altruism: What constitutes socially responsible design?. Design Management Review, 16(3), 10-18.‏ Davey, C. L., Wootton, A. B., Thomas, A., Cooper, R., & Press, M. (2007). Design for the surreal world?: a new model of socially responsible design.
In The Sixth International Conference of the European Academy of Design.‏ Kiran, A. H. (2012). Responsible design. A conceptual look at interdependent design–use dynamics. Philosophy & technology, 25(2), 179-198.‏ Koo, Y., & Cooper, R. (2016). What drives socially responsible design in organizations?: Empirical evidence from South Korea. The Design Journal, 19(6), 879-901.‏ Kusz, J. (2005). When “Good” Design Means Responsible Design. Design Management Review, 16(3), 29-36.‏ Lofthouse, V. A., & Stevenson, N. (2013). Is the industrial designer’s changing role improving their opportunities for responsible design practices. IASDR13 International Association of Societies of Design Research.‏ Melles, G., de Vere, I., & Misic, V. (2011). Socially responsible design: thinking beyond the triple bottom line to socially responsive and sustainable product design. CoDesign, 7(3-4), 143-154.‏ Richardson, C. (2006). The Truth about Self-harm... for Young People and Their Friends and Families. Camelot Foundation.‏ Papanek, V. (1984). Design for the real world. 2nd ed. London: Thames and Hudson.‏ Silva, A., & Simoes, R. (2011). Handbook of research on trends in product design and development: technological and organizational perspectives. Business Science Reference.‏ Tatum, J. S. (2004). The challenge of responsible design. Design Issues, 20(3), 66-80.‏ Wang, J. (2019, July). Design Driven Innovation for Sustainability: An Analysis of 7 Cases.
In International Conference on Human-Computer Interaction (pp. 329-342). Springer, Cham.‏ https://www.ideo.com/post/design-kit
بازیابی شده در تاریخ (20/2/1399) https://www.ideo.com/case-study/empowering-women-to-prevent-hiv
بازیابی شده در تاریخ (15/6/1399) https://minekafon.org/ بازیابی شده در تاریخ (15/6/1399) https://onemindpsyberguide.org/apps/calmharm/
بازیابی شده در تاریخ (15/6/1399) https://www.99images.com/apps/ios-medical/1126818751/problems
بازیابی شده در تاریخ (15/6/1399) https://www.expertselfcare.com/health-apps/distract/
بازیابی شده در تاریخ (15/6/1399) https://metro.co.uk/2016/06/04/these-motivational-temporary-tattoos-will-help-you-get-through-a-tough-day-5923823/ بازیابی شده در تاریخ (15/6/1399)
https://www.globalgradshow.com/projects/ocd-empathy-kit/ بازیابی شده در تاریخ (15/6/1399) https://brokenships.com/ بازیابی شده در تاریخ (15/6/1399)