خوانشی هرمنوتیکی از نگارۀ «هفت‏واد» بر اساس پدیدارشناسی هرمنوتیکی هنر نزد هایدگر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری رشته فلسفه هنر، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 دانشیار گروه فلسفه، دانشکده علوم انسانی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

3 استادیار گروه فلسفه، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

پدیدارشناسی هرمنوتیکی، از جریان‏های پدیدارشناسی پساهوسرلی است که با مساعی مارتین هایدگر شکل گرفت و در آن، تمرکز از روی چگونگی قوام یافتن معنای جهان در آگاهی انسان (مسالۀ پدیدارشناسی کلاسیک) برداشته شده و به سوی رویکردی جهت آشکارگی جلوه‏ هایی از حقیقت وجود چرخش یافت. هایدگر در دورۀ دوم اندیشه‏ اش با به کار گرفتن رویکرد پدیدارشناسانۀ هرمنوتیکی در مورد آثار هنری، نقش هنر را در انکشاف حقیقت وجود مورد توجه قرار داده و در این راستا در کتاب سرآغاز کار هنری، خوانشی از نقاشیِ یک جفت کفش اثر ون‏گوگ ارایه داد. در مقالۀ حاضر رویکرد هایدگر برای خوانش نگاره‏ ای ایرانی به نام «هفت‏واد»، متعلق به کتاب شاهنامۀ طهماسبی از مکتب نگارگری تبریز صفوی، الگو قرار گرفته تا با روشی تحلیلی-تطبیقی و با تمرکز بر تحلیل موقعیت دازاین به عنوان معیار کیفیت آشکارگی عالم، امکان گشایش وجوهی مغفول از وجود فراهم آورده شود. نتیجۀ کار هموار شدن راهی است برای پدیدارشناسی هرمنوتیکی آثار نقاشی در مقام عمل، با قابلیت بسط یافتن در دیگر آثار هنری، که در مورد نگارۀ هفت‏واد، فارغ از مقصود هنرمند و زمینۀ خلق اثر، در دو بخش روایت و اجزای تصویر به کار گرفته شده و منجر به ارایۀ تاویلی منحصر به فرد از وجود گشته است.

کلیدواژه‌ها


اسپیگلبرگ، هربرت (1392)، جنبش پدیدارشناسی، ترجمۀ مسعود علیا، مینوی خرد، تهران.
اینوود، مایکل (1395)، روزنه‏ای به اندیشۀ مارتین هیدگر، ترجمۀ احمدعلی حیدری، علمی، تهران.
بل، دیوید (1389)، اندیشه‏های هوسرل، ترجمۀ فریدون فاطمی، مرکز، تهران.
بیمل، والتر (1387)، بررسی روشنگرانۀ اندیشه‏های مارتین هایدگر، ترجمۀ بیژن عبدالکریمی، سروش، تهران.
جانسون، پ. آ (1387)، هایدگر، ترجمۀ بیژن عبدالکریمی، علم، تهران. دارتیگ، آندره (1392)، پدیدارشناسی چیست؟، ترجمۀ محمود نوالی، سمت، تهران.
رشیدیان، عبدالکریم (1394)، هوسرل در متن آثارش، نی، تهران.
زهاوی، دان (1392)، پدیدارشناسی هوسرل، ترجمۀ مهدی صاحبکار و ایمان واقفی، روزبهان، تهران.
ساکالوفسکی، رابرت (1384)، درآمدی بر پدیدارشناسی، ترجمۀ محمدرضا قربانی، گام نو، تهران.
هوسرل، ادموند (1392)، تاملات دکارتی، ترجمۀ عبدالکریم رشیدیان، نی، تهران.
هایدگر، مارتین (1389)، هستی و زمان، ترجمۀ سیاوش جمادی، ققنوس، تهران.
هیدگر، مارتین (1392)، سرآغاز کار هنری، ترجمۀ پرویز ضیاء‏شهابی، هرمس، تهران. یانگ، جولیان (1395)، فلسفۀ هنر هایدگر، ترجمۀ امیر مازیار، گام نو، تهران.
B. Guignon, Charles (1993), The Cambridge Companion to Heidegger, Cambridge University Press, New York.
Inwood, Michael (1999), A Heidegger Dictionary, Wiley, Hoboken, New Jersey.
Dahlstrom, Daniel (2013), The Heidegger Dictionary, Bloomsbury Publishing, L.
W.Davis, Bret (2010), Martin Heidegger, Key Concepts, Acumen