سوگردانی از ساحت صنعت به ساحت هنر؛ امکان نجات بخش زمانه ما از نگاه هیدگر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری رشته فلسفه هنر، گروه فلسفه هنر، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 دانشیار گروه فلسفه، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

3 دانشیار گروه فلسفه، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

 هیدگر در رساله پرسش از تکنیک ضمن صحیح دانستن تعریف های موجودشناسانه از صنعت یعنی صنعت به مثابه مجموعه
ابزارآلات و وسایل یا فعالیت هدفمند انسانی، معتقد است این تعریف ها به هیچ وجه ذات یا حقیقت صنعت را به دید نمی آورند. در
نگاهی وجودشناسانه، وی صنعت را - به مانند هنر- نحوی انکشاف وجود به واسطه آدمی میداند و عقیده دارد برخلاف هنر که
انکشافی به نحو پوئسیس یعنی تحقق حقیقت وجود در موجودات است، صنعت انکشافی به نحو گشتل یعنی ظاهرشدن موجودات
به عنوان منابع قابل بهره برداری است. هیدگر در این رساله گشتل را تقدیر انکشاف در عصر کنونی دانسته و مخاطرات آن را برای
زمانه ما برشمرده است. اما درعین حال بین سرنوشت و تقدیر تفاوت قائل شده و بر این باور است که چنانچه بشر امروز خطر
گشتل را - که بیش از همه متوجه سرشت انسانیاش است - به عمق جان دریابد، سوگردان خواهد شد. به عقیده وی با سوگردانی
یا چرخش به سوی وجود، نسبت آدمی با وجود - از بُعد ُ به قرب- تغییر خواهد کرد و امکان تغییر تقدیر زمانه - از گشتل به
پوئسیس- و در نتیجه امکان نجات از خطر گشتل در عصر جدید ّ میسر خواهد شد.

کلیدواژه‌ها


اسپیگلبرگ، هربرت (1392)، جنبش پدیدارشناسی، ترجمۀ مسعود علیا، مینوی خرد، تهران.
اینوود، مایکل (1395)، روزنه‏ای به اندیشۀ مارتین هیدگر، ترجمۀ احمدعلی حیدری، علمی، تهران.
بل، دیوید (1389)، اندیشه‏های هوسرل، ترجمۀ فریدون فاطمی، مرکز، تهران.
بیمل، والتر (1387)، بررسی روشنگرانۀ اندیشه‏های مارتین هایدگر، ترجمۀ بیژن عبدالکریمی، سروش، تهران.
جانسون، پ. آ (1387)، هایدگر، ترجمۀ بیژن عبدالکریمی، علم، تهران. دارتیگ، آندره (1392)، پدیدارشناسی چیست؟، ترجمۀ محمود نوالی، سمت، تهران.
رشیدیان، عبدالکریم (1394)، هوسرل در متن آثارش، نی، تهران.
زهاوی، دان (1392)، پدیدارشناسی هوسرل، ترجمۀ مهدی صاحبکار و ایمان واقفی، روزبهان، تهران.
ساکالوفسکی، رابرت (1384)، درآمدی بر پدیدارشناسی، ترجمۀ محمدرضا قربانی، گام نو، تهران.
هوسرل، ادموند (1392)، تاملات دکارتی، ترجمۀ عبدالکریم رشیدیان، نی، تهران.
هایدگر، مارتین (1389)، هستی و زمان، ترجمۀ سیاوش جمادی، ققنوس، تهران. هیدگر، مارتین (1392)، سرآغاز کار هنری، ترجمۀ پرویز ضیاء‏شهابی، هرمس، تهران.
یانگ، جولیان (1395)، فلسفۀ هنر هایدگر، ترجمۀ امیر مازیار، گام نو، تهران.
B. Guignon, Charles (1993), The Cambridge Companion to Heidegger, Cambridge University Press, New York.
Inwood, Michael (1999), A Heidegger Dictionary, Wiley, Hoboken, New Jersey.
Dahlstrom, Daniel (2013), The Heidegger Dictionary, Bloomsbury Publishing, L.
W. Davis, Bret (2010), Martin Heidegger, Key Concepts, Acumen, Durham.