علل گرایش فارغ التحصیلان رشته های هنری به تحصیلات تکمیلی در ایران از دیدگاه تحلیل لایه ای علت ها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه پژوهش هنر، دانشکده هنر، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، ایران

چکیده

مقاله حاضر با هدف تحلیل علل گرایش فارغ التحصیلان رشته هنر به تحصیلات تکمیلی در دهه 90 و با استفاده از روش تحقیق آمیخته انجام شده است. در این روند ابتدا عوامل موثر به کمک مطالعات کتابخانه ای و روش تحلیل مضمون استخراج شده و بر اساس روش «تحلیل لایه ای علت ها» در چهار لایه «لیتانی»، «علل اجتماعی»، «جهان بینی/ گفتمان» و «استعاره» تحلیل شد. در بخش کمی، لایه های بدست آمده با هدف رتبه بندی عوامل موثر به وسیله ابزار پرسشنامه و انتخاب 30 نفر از خبرگان مرتبط با دوره های تحصیلات تکمیلی هنر در دانشکده های تهران مورد سنجش قرار گرفت. نتایج دو آزمون تی و فریدمن نشان می دهد که سه عامل اولیه موثر در گرایش فارغ التحصیلان رشته هنر به تحصیلات تکمیلی، به ترتیب شامل عوامل گفتمان، اقتصادی و فرهنگی می شود. سیاست های آموزش عالی، کهن الگو، استعاره، عوامل هنری، عوامل فردی و خانوادگی، علاقه به کسب دانش و تخصص و در انتها عامل جهانبینی نیز رتبه های چهارم تا دهم را کسب کردند. همچنین کسب مدرک علمی بالاتر که به دلیل ماهیت رشته هنر بر وضعیت اقتصادی و شأن اجتماعی هنرمندان موثر بوده، انگیزه هایی قوی تر از علم جویی و پژوهش در گرایش این قشر به تحصیلات تکمیلی است.   

کلیدواژه‌ها

مراجع

  • اژدری، علیرضا؛ فریدی زاده، امیر مسعود؛ کامه خوش، پارسا (1389). به سوی راهکاری برای طراحی فرهنگ محور. فصلنامه هنرهای زیبا (هنرهای تجسمی)، 2 (42)، 65- 57.
  • بکر، هوارد (1387). عرضه و فروش آثار هنری. در: مبانی جامعه شناسی هنر. گزیده، ترجمه و تالیف علی رامین، تهران: نشر نی.
  •  بلالی اسکویی، آزیتا؛ حیدری ترکمانی، مینا؛ دیبا، فربد (1398). تحلیل لایه ای علت های تغییر مفهوم محله در ارتباط با حس تعلق و ارئه سناریوهای بدیل. فصلنامه دانش شهرسازی، 3 (3)، 81- 65.
  • - بین لاریف، سالیو (1395). استعاره و تحلیل لایه ای علت ها. در: آینده پژوهی با روش تحلیل لایه ای علت ها (مجموعه مقاله). عنایت الله، سهیل؛ میلویه ویچ، ایوانا، ترجمه مریم یوسفیان، علیرضا نصر اصفهانی، فاطمه عیوضی، محمد فراهانی و مهدی مبصّری)، جلد اول، تهران: شکیب، 206-173، (تاریخ اصل اثر: 2015).
  • - پاینده، حسین (1395، 14 مرداد). هامون، شخصیت کهن الگویی روشنفکر ایرانی. روزنامه اعتماد، 8.
  • - حسین زاده شانه چی، غلامحسین؛ طحانی، آزاده (1392). مقایسه ساختار و برنامه های مراکز آموزشی جهان اسلام (تا پایان قرن هفتم هجری) و اروپای قرون وسطی. فصلنامه تاریخ اسلام، 14 (4)، 182- 153.
  • - خزایی، سعید؛ جلیلوند، محمدرضا؛ نصرالهی وسطی، لیلا (1392). بررسی نظری روش تحلیل لایه ای علت ها در حوزه آینده پژوهی. فصلنامه مطالعات آینده پژوهی، 2 (6)، 102- 71.
  • - خزایی، سعید؛ نصرتی، علیرضا؛ تکلوی، فاطمه (1394). واکاوی پدیده آواتاریسم با روش تحلیل لایه ای علت ها. فصلنامه چشم انداز مدیریت دولتی، 6 (1)، 41- 26.
  • - دیبا، فربد؛ قلی پور، آرین؛ پور عزت، علی اصغر (1399). تحلیل آینده پژوهانه مهاجرت معکوس نخبگان دانشگاهی. فصلنامه راهبرد، 29 (2)، 137- 113.
  • - ذکایی، محمد سعید؛ اسماعیلی، محمد جواد (1390). جوانان و بیگانگی تحصیلی و دانشگاهی. فصلنامه تحقیقات فرهنگی، 4 (4)، 90-55.
  • - رحیمی راغب، مهین؛ قیم، بهادر (1394). جایگاه علم و علم آموزی در اسلام. فصلنامه جندی شاپور، 1 (3)، 48- 40.
  • - زراعت کیش، یوسف؛ کلهر، سینا (1397). نگاهی بر گسترش دوره های تحصیلات تکمیلی در ایران (1385- 1395). دفتر مطالعات اجتماعی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، قابل دسترس در:
  • - شالچی، وحید (1392). «عطش منزلت» در جامعه ایرانی. مجله جامعه شناسی ایران، 14 (2)، 56- 30.
  • - صداقتی، عاطفه؛ دیبا، فربد؛ دانشپور، عبدالهادی، بلالی اسکویی، آزیتا (1398). ارائه سناریوهای استعاره «خانه» در سبک نوین زندگی شهری مبتنی بر روش CLA. فصلنامه راهبرد، 28 (1)، 118- 87.
  • - صمدی، لاله (1399). تحلیل ضرورت های همترازسازی ارزش تولیدات علمی حوزه های تخصصی در علم سنجی و آسیب شناسی سنجش و ارزیابی همسان: مطالعه موردی حوزه هنر. فصلنامه رهیافت، 30 (77)، 24-1.
  • - صمدی، لاله؛ ناخدا، مریم؛ نوروزی چاکلی، عبدالرضا؛ اسدی، سعید (1397). استناد و استنادددهی در ارزیابی های حوزه هنری: مسائل و چالش ها؛ مطالعه موردی رشته نقاشی. فصلنامه مطالعات کتابداری و علم اطلات، 10 (23)، 94- 77.
  • - صمدی، لاله؛ ناخدا، مریم؛ نوروزی چاکلی، عبدالرضا؛ اسدی، سعید (1398). چالش های آیین نامه ارتقاء اعضای هیات علمی برای هم ترازسازی سنجش و ارزیابی بهره وری علمی پژوهشگران رشته موسیقی در ایران. پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی، 9 (1)، 59- 84.
  • - صمدی، لاله؛ ناخدا، مریم؛ نوروزی چاکلی، عبدالرضا؛ اسدی، سعید (1396). مدل همترازسازی ارزیابی بهره وری پژوهشی پژوهشگران هنر و علوم پزشکی ایران با رویکرد همسانی: مطالعه موردی: رشته هنرهای نمایشی و آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت. تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی، 51 (2)، 103- 79.
  • - عنایت الله، سهیل (1395). پرسش از آینده: روش ها و ابزارهای تحول سازمانی و اجتماعی. ترجمه مسعود منزوی، چاپ دوم، تهران: موسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی. (تاریخ اصل اثر: 2007).
  • - عنایت الله، سهیل؛ میلویه ویچ، ایوانا (1395). آینده پژوهی با روش تحلیل لایه ای علت ها (مجموعه مقاله). ترجمه مریم یوسفیان، علیرضا نصر اصفهانی، فاطمه عیوضی، محمد فراهانی و مهدی مبصّری، جلد اول، تهران: شکیب. (تاریخ اصل اثر: 2015). - قانعی راد، محمدامین؛ خسروخاور، فرهاد (1385). نگاهی به عوامل فرهنگی افزایش ورود دختران به دانشگاه ها. فصلنامه زن در توسعه و سیاست، 4 (4)، 138- 115.
  • - کرمی، محمدرضا؛ پورکرمی، جواد؛ حاج خزیمه، مجتبی؛ بابایی، محمدمهدی (1397). شناسایی و ارزیابی عوامل موثر بر تقاضای اجتماعی آموزش عالی (مورد مطالعه: دانشجویان تحصیلات تکمیلی پردیس دانشکده فنی دانشگاه تهران). نامه آموزش عالی، 11 (41)، 58- 35.
  • - لسان طوسی، فهیمه؛ مانیان، امیر؛ تقوی، مصطفی؛ ذوالفقار زاده، محمد مهدی (1399). فضای سایبر و آینده هویت ملی: هشدارهای راهبردی برای امنیت ملی با رویکرد تحلیل لایه ای علت ها. دوفصلنامه آینده پژوهی ایران، 5 (1)، 329- 305.
  • - مهدی زاده، منصور؛ هاشمی، سید ضیاء (1398). تحلیل جامعه شناختی عوامل موثر بر تقاضای اجتماعی برای تحصیل در مقطع دکتری (مورد مطالعه: دانشجویان دکتری دانشگاه های تهران). فصلنامه مطالعات و تحقیقات اجتماعی ایران، 8 (4)، 846- 819.
  • - نظری، علی اشرف؛ صیادی، محمد (1399). تحلیل لایه لایه علی و امکان آینده پژوهی در حوزه امر سیاسی: کاربست پساساختارگریی در فهم آینده. فصلنامه سیاستگذاری عمومی، 6 (2)، 232- 211.
  • - نوذری، حسینعلی (1379). صورتبندی مدرنیته و پست مدرنیته: بسترهای تکوین تاریخی و زمینه های تکامل اجتماعی. تهران، انتشارات نقش جهان.
  • - نوروزی سید حسینی، رسول (1399). تحلیل تصویر ذهنی دانشجویان کارشناسی ارشد مدیریت ورزشی از ادامه تحصیل در مقطع دکتری (رویکردی مبتنی بر تحلیل لایه ای علّی)، فصلنامه پژوهش در ورزش تربیتی، 8 (21)، 222- 197.
  • - Inayatullah, Sohail (1998). Causal layered Analysis: Poststructuralism as method. Futures, 30 (8), 815- 829.
نشریه هنرهای زیبا: هنرهای تجسمی
دوره 27، شماره 3
آذر 1401
صفحه 15-25

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار