رویکردی متفاوت به دیگری در هنر: با یک رویکرد لومانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دکتری فلسفه هنر، دانشکده¬ الهیات و فلسفه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، ایران، تهران.

چکیده

چکیده
در رویکرد لومانی، هنر به­مثابه سیستمی اجتماعی از جنس ارتباطاتِ غیرمستقیم و فرازبانی است که با ابتنا بر عملکردهای خود-ارجاع، فروبسته عمل می­کند. سیستم با رجوع به عملکردهای پیشین در افق­ زمانی گذشته، افق زمانی آینده را به روی خود گشوده نگه می­دارد. حاصل این امر، پدید آمدن سبک­های هنری یکی پس از دیگری است که برخی عناصر یکدیگر را نقد، تأیید، یا تعدیل کرده­اند. برای نمونه، سبک «امپرسیونیسم»، حاصل فعالیت سیستم هنر در واکنش به سبک «رئالیسم» بوده و از پیامدهای خود-ارتباطی سیستم هنر به­شمار می­آید. تمایز هدایتگر میان سیستم/محیط، نشان می­دهد که خود-ارتباطی هرگز به معنای نفیِ نقش دیگری در هنر نیست. هنر برای اعلام موجودیت و به پایان نرسیدن باید از غیر هنر، یا دیگری تفکیک شود. اما انکار سودمندی، لذت بی­غرض، غایت در خود، یا بی­غایتی در «هنر برای هنر» به معنای حذف دیگری نیست. هیچ یک از جنبش­های هنری مدرن نوآور نمی­توانند به صِرف داشتن خود-ارتباطیِ محض ادعا کنند. در سیستم هنر، سیستم­های روانی (انسان­ها) و  اجتماعی مشارکت کنترل ­شده دارند. فقدان کنترل مصادف با تحلیل رفتن پویاییِ سیستم هنر است. در این پژوهش تلاش شده با ابتنا بر مطالعه (ترجمه و تحلیل) آثار اصلی لومان، ضرورت وجود دیگری در هنر از منظری متفاوت بیان شود.

کلیدواژه‌ها


فهرست منابع
جوادی یگانه، محمدرضا (1387)،رویکرد جامعه­شناسانه نظریه انتخاب عقلانی، نشریه  فرهنگ و هنر، شماره 3، صص64-33.
سارتر، ژان­پل، (1386) ، گوشهنشینانآلتونا، ترجمۀ ابوالحسن نجفی، نیلوفر،تهران.
لینتن، نوربرت(1382)، هنر مدرن، ترجمه علی رامین، هرمس، تهران.
Kroening, Frans Kasper (2009), A/D-Converters of Social Systems, Journal of Sociocybernetics, Published by tne Research Committee on Socciocybernetics of International Sociological Association, Vol.7 No.1,pp.1-8.
Luhmann Niklas(2000), Art as a Social System, Trans. Eva M. Knodt, Stanford University Press, Stanford, California.
Luhmann Niklas (2002), Distinction Theories, Ed. William Rasch, Trans. Joseph O’Neil, Stanford University Press, Stanford, California.
Luhmann Niklas (1995), Social Systems, Trans. John Bednarz,Hr. and Dirk Baeker, Stanford University, Press.
Luhmann Niklas (1996), The Reality of Mass Media, Trans. Katbleen Croos, Polity Press, Cambridge.
Maanen Hans Van (2009), How to Study Art Worlds (on the Social Functioning of Aesthetic Values), Amesterdam University Press.
Schiltz Michael (2003), Medium Theory: Form and Medium: A Mathematical Reconstruction, Online Magazine of the Visual Narrative,pp55-78.
Simon, Herbert (1997), Models of Bounded Rationality (Empirically Grounded Economic Reason), Massachusetts Institute of Technology.
Skayttner, Lars (2001), General Systems Theory, World Scientific Publishing, Singapore.